vogeltrektelling 25 oktober 2015
Woord vooraf:
De laatste vogeltrektelling van 2015 vond plaats op zondag 25 oktober, waarbij wederom het uitzichtpunt bij de Sterrenwacht te Lattrop / Breklenkamp als telpost dienst deed. Het uitzichtpunt biedt plaats aan ten hoogste 10 personen. Als alle apparatuur “uitgestald staat” is het er dringen geblazen. Aan de telling namen op deze ochtend 7 leden (inclusief hond) van onze Vereniging deel. Plaats voldoende dus, omdat het ook nog in wisselende samenstelling gebeurde. Vanaf de locatie heb je met de telescoop enkele kilometers zicht op het Beneden Dinkeldal en directe omgeving. Veel vogels komen op deze locatie vanuit het Duitse luchtruim ons land binnen. Het verzetten van de zomertijd naar de wintertijd in de nacht van 24 op 25 oktober leverde voor niemand van ons problemen op.
De laatste vogeltrektelling van 2015 vond plaats op zondag 25 oktober, waarbij wederom het uitzichtpunt bij de Sterrenwacht te Lattrop / Breklenkamp als telpost dienst deed. Het uitzichtpunt biedt plaats aan ten hoogste 10 personen. Als alle apparatuur “uitgestald staat” is het er dringen geblazen. Aan de telling namen op deze ochtend 7 leden (inclusief hond) van onze Vereniging deel. Plaats voldoende dus, omdat het ook nog in wisselende samenstelling gebeurde. Vanaf de locatie heb je met de telescoop enkele kilometers zicht op het Beneden Dinkeldal en directe omgeving. Veel vogels komen op deze locatie vanuit het Duitse luchtruim ons land binnen. Het verzetten van de zomertijd naar de wintertijd in de nacht van 24 op 25 oktober leverde voor niemand van ons problemen op.
De weersomstandigheden:
Na de vele grauwe dagen, voorafgaand aan de telling, was het goed om van de “weerdeskundigen” te vernemen dat het een aangename dag zou kunnen gaan worden. Bij het opstaan (rond 06.30 uur) was het evenwel toch even schrikken toen het op dat moment regende. Onderweg naar de tellocatie zag het er aanvankelijk nog wel wat dreigend uit, maar er viel gelukkig geen neerslag meer. Al gauw trok in de vroege ochtend het wolkendek open bij een heerlijk temperatuurtje van 11 ° C. Niet veel later konden de jassen al uit toen de zon tevoorschijn kwam (en bleef) en de temperatuur opliep tot 15 ° C. Wat wind in de rug voor de vogels had wat ons betreft wel gemogen, maar het bleef vrijwel de gehele ochtend nagenoeg windstil.
Na de vele grauwe dagen, voorafgaand aan de telling, was het goed om van de “weerdeskundigen” te vernemen dat het een aangename dag zou kunnen gaan worden. Bij het opstaan (rond 06.30 uur) was het evenwel toch even schrikken toen het op dat moment regende. Onderweg naar de tellocatie zag het er aanvankelijk nog wel wat dreigend uit, maar er viel gelukkig geen neerslag meer. Al gauw trok in de vroege ochtend het wolkendek open bij een heerlijk temperatuurtje van 11 ° C. Niet veel later konden de jassen al uit toen de zon tevoorschijn kwam (en bleef) en de temperatuur opliep tot 15 ° C. Wat wind in de rug voor de vogels had wat ons betreft wel gemogen, maar het bleef vrijwel de gehele ochtend nagenoeg windstil.
Resultaten:
Het werd een bijzondere teldag. Er was sprake van enorme trek van met name kolgans en spreeuw. Alleen al tussen 07.30 en 09.30 uur trokken er circa 3900 vogels over de trektelpost bij de Sterrenwacht, waarvan bijna 1000 kolganzen en spreeuwen en nog eens ruim 600 niet gedetermineerde ganzen. In totaal werd op deze dag het geweldige aantal van 7873 vogels geteld, verdeeld over 50 vogelsoorten. Dat waren aanzienlijk meer vogels dan de twee voorafgaande teldagen in september en begin oktober, zij het met iets minder diversiteit.
Het werd een bijzondere teldag. Er was sprake van enorme trek van met name kolgans en spreeuw. Alleen al tussen 07.30 en 09.30 uur trokken er circa 3900 vogels over de trektelpost bij de Sterrenwacht, waarvan bijna 1000 kolganzen en spreeuwen en nog eens ruim 600 niet gedetermineerde ganzen. In totaal werd op deze dag het geweldige aantal van 7873 vogels geteld, verdeeld over 50 vogelsoorten. Dat waren aanzienlijk meer vogels dan de twee voorafgaande teldagen in september en begin oktober, zij het met iets minder diversiteit.
Aan bijzondere soorten werden genoteerd:
Boomvalk 1
Grote gele kwikstaart 1
Grote zilverreiger 1
IJsvogel en watersnip, normaliter vaste waardes op deze waterrijke tellocatie, werden op deze dag helaas niet waargenomen.
De indrukwekkende lijst zag er (met ter vergelijking in de laatste kolom de gegevens van een jaar eerder) als volgt uit:
Boomvalk 1
Grote gele kwikstaart 1
Grote zilverreiger 1
IJsvogel en watersnip, normaliter vaste waardes op deze waterrijke tellocatie, werden op deze dag helaas niet waargenomen.
De indrukwekkende lijst zag er (met ter vergelijking in de laatste kolom de gegevens van een jaar eerder) als volgt uit:
Toelichting:
De ganzentrek was op deze ochtend overweldigend. We telden alleen al 3083 kolganzen, 847 niet gedetermineerde ganzen, 235 grauwe ganzen en 126 toendrarietganzen. Met nog eens 11 waargenomen Nijlganzen zijn dat al met al ruim 4000 ganzen, oftewel meer dan de helft van alle waargenomen vogels op deze dag! In het laatste uur (van 12.00 – 13.00 uur) werden zelfs maar liefst 1490 overvliegende kolganzen geteld.
De verwachte trek van vink en houtduif bleef grotendeels uit. Van de vink werden “slechts” 389 exemplaren genoteerd en van de houtduif 233 exemplaren.
Over het aantal roofvogels hadden we niet te klagen. We kregen maar liefst 67 buizerds, 11 sperwers, 1 torenvalk en 1 boomvalk te zien. Vooral de laatste (late) soort sprak tot de verbeelding. Dat een soort als de buizerd thermiek nodig heeft blijkt wel uit de waarnemingstijd. Deze begon tussen 10.00 en 11.00 uur en was vooral in het laatste uur (tussen 12.00 en 13.00 uur) interessant, met maar liefst 37 overtrekkende buizerds.
De ganzentrek was op deze ochtend overweldigend. We telden alleen al 3083 kolganzen, 847 niet gedetermineerde ganzen, 235 grauwe ganzen en 126 toendrarietganzen. Met nog eens 11 waargenomen Nijlganzen zijn dat al met al ruim 4000 ganzen, oftewel meer dan de helft van alle waargenomen vogels op deze dag! In het laatste uur (van 12.00 – 13.00 uur) werden zelfs maar liefst 1490 overvliegende kolganzen geteld.
De verwachte trek van vink en houtduif bleef grotendeels uit. Van de vink werden “slechts” 389 exemplaren genoteerd en van de houtduif 233 exemplaren.
Over het aantal roofvogels hadden we niet te klagen. We kregen maar liefst 67 buizerds, 11 sperwers, 1 torenvalk en 1 boomvalk te zien. Vooral de laatste (late) soort sprak tot de verbeelding. Dat een soort als de buizerd thermiek nodig heeft blijkt wel uit de waarnemingstijd. Deze begon tussen 10.00 en 11.00 uur en was vooral in het laatste uur (tussen 12.00 en 13.00 uur) interessant, met maar liefst 37 overtrekkende buizerds.
Met de watervogels was het dit keer in de waterrijke omgeving beduidend minder gesteld. Er werden slechts 11 Nijlganzen, 5 wilde eenden, 5 meerkoeten, 2 knobbelzwanen, 1 fuut en 1 aalscholver geteld.
Onze trektelplek leent zich uitstekend om langs trekkende tjiftjafs en mezen te tellen. Dat was ook deze keer weer het geval. We telden al met al 31 tjiftjafs, 38 pimpelmezen, 19 koolmezen, 16 staartmezen en 1 glanskop. De tjiftjafs en pimpelmezen lieten zich van dichtbij mooi fotograferen. Bovendien waren overal om ons heen roodborsten te zien, maar vooral met hun gezang te horen.
Dankzij het fraaie najaarsweer werden op de vogeltrektelpost verder nog gezien: citroenvlinder, atalanta, kleine vuurvlinder, geaderd witje, bruine glazenmaker en veelkleurig Aziatische lieveheersbeestje.
Onze trektelplek leent zich uitstekend om langs trekkende tjiftjafs en mezen te tellen. Dat was ook deze keer weer het geval. We telden al met al 31 tjiftjafs, 38 pimpelmezen, 19 koolmezen, 16 staartmezen en 1 glanskop. De tjiftjafs en pimpelmezen lieten zich van dichtbij mooi fotograferen. Bovendien waren overal om ons heen roodborsten te zien, maar vooral met hun gezang te horen.
Dankzij het fraaie najaarsweer werden op de vogeltrektelpost verder nog gezien: citroenvlinder, atalanta, kleine vuurvlinder, geaderd witje, bruine glazenmaker en veelkleurig Aziatische lieveheersbeestje.
Top 15:
De top 15 zag er op 25 oktober 2015 als volgt uit:
De top 15 zag er op 25 oktober 2015 als volgt uit:
Ter vergelijking hebben we ook de top 15 van een jaar eerder (26 oktober 2014) voor u nog eens op een rijtje gezet. U zult zien dat er duidelijke parallellen te zien zijn. Dat schema zag er destijds namelijk als volgt uit:
Toelichting:
In beide gevallen staat de kolgans overduidelijk op plaats no. 1. Ook de aantallen van deze soort verschillen niet al teveel van elkaar (3271 om 3083 exx). Spreeuw, vink, kauw, houtduif, grauwe gans, kievit en buizerd zien we allemaal in beide schema’s terug in de top 10. Eigenlijk hoort daar de koperwiek ook bij, temeer daar Gans spec. eigenlijk niet in het rijtje thuis hoort. Als gevolg van a. de te grote afstand; b. niet te horen trekgeluiden en c. tegenlicht konden namelijk 847 ganzen niet op naam worden gebracht. Het aantal overtrekkende buizerds verschilde in beide jaargangen nauwelijks van elkaar (67 om 68). Qua temperatuur (11 – 15 ° C) en weersomstandigheden verschilden beide trekteldagen overigens ook heel weinig van elkaar.
In beide gevallen staat de kolgans overduidelijk op plaats no. 1. Ook de aantallen van deze soort verschillen niet al teveel van elkaar (3271 om 3083 exx). Spreeuw, vink, kauw, houtduif, grauwe gans, kievit en buizerd zien we allemaal in beide schema’s terug in de top 10. Eigenlijk hoort daar de koperwiek ook bij, temeer daar Gans spec. eigenlijk niet in het rijtje thuis hoort. Als gevolg van a. de te grote afstand; b. niet te horen trekgeluiden en c. tegenlicht konden namelijk 847 ganzen niet op naam worden gebracht. Het aantal overtrekkende buizerds verschilde in beide jaargangen nauwelijks van elkaar (67 om 68). Qua temperatuur (11 – 15 ° C) en weersomstandigheden verschilden beide trekteldagen overigens ook heel weinig van elkaar.
Tot slot:
Gemiddeld houden we ons binnen de vereniging circa 3 keer per jaar bezig met het tellen van over- en voorbijtrekkende vogels. Je kunt binnen onze Vereniging dan ook niet spreken van systematische tellingen. Zoals verluidt, doen wel bijna jaarlijks mee aan terugkerende Eurobirdwatchdagen. |
Trektellen vindt in Nederland al vele tientallen jaren plaats. Het doel is onder meer om a. inzicht te krijgen in de aantallen trekvogels; b. het vastleggen van trekpatronen en c. het documenteren van bijzondere gebeurtenissen. Dit kunnen reacties zijn op weersinvloeden, invasies etc. Bij ons betekent het tellen van (trek)vogels vooral het vergroten van de vogelkennis. We besteden daarbij op de tellocatie speciale aandacht aan trekroep, vlieggedrag, silhouet etc. van vogels.
|
Vogels tellen is vooral ook leuk om te doen en dan is er nog zoiets als het optrekken met geestverwanten. Niet geheel onbelangrijk, lijkt ons. Lekker sparren met elkaar met zo nu en dan een corrigerende opmerking. Sommigen van ons hebben bovendien haviksogen en anderen hebben veel kennis van trekgeluiden. Als dan ook nog geregeld tjiftjafs, pimpelmezen staartmezen op de tellocatie verschijnen en roodborstjes beginnen te zingen, kan de dag al helemaal niet meer stuk. Kortom; het is een voorrecht om van een fascinerende vogeltrek te kunnen genieten, zo ook op deze bijzonder ganzentrekdag.
Tekst en foto’s: Wim Wijering
Tekst en foto’s: Wim Wijering