educatieve natuurprojecten met de schooljeugd lijken hun vruchten af te werpen

Woord vooraf:

Met natuureducatie kun je niet vroeg genoeg beginnen foto Wim Wijering

Al vele jaren beijveren we ons als vereniging om de schooljeugd te betrekken bij de natuur. Dat doen we onder andere met het aanbieden en begeleiden van meerdere educatieve natuurprojecten aan basisscholen. Jeugd en natuur is dan ook één van de speerpunten binnen onze vereniging. Je kunt met natuureducatie immers niet vroeg genoeg beginnen. De tijd is er rijp voor, omdat het belang van natuur- en milieueducatie steeds meer wordt onderkend. Naar de toekomst toe zal de jeugd, het o zo belangrijke natuurbeschermingswerk van ons moeten overnemen. 

We werken bij dit alles nauw samen met de gemeenten Dinkelland en Tubbergen, met maar liefst 21 basisscholen, het Waterschap Vechtstromen, leerboerdeij Stayble en een aantal  andere natuurwerkgroepen en organisaties uit de regio.  ​

Heden ten dage nemen veel leerlingen uit de groepen 5 tot en met 8 vrijwel jaarlijks deel aan een viertal schoolprojecten, te weten: a. “Help vogels de winter door”, b. “Red de vlinder en de bij” c. Nestkasten voor holenbroeders en d. deelname aan de boomfeestdag.
​ 
Alle 4 projecten zijn tot stand gekomen binnen de eigen gelederen en worden in goed overleg uitgevoerd met de gemeenten, de scholen en ruim 60 vrijwilligers. Door hieraan mee te doen leren de scholieren spelenderwijs de natuur te ontdekken. Hopelijk werpt deze teruggekeerde “biologieles” zowel in als buiten de klas in de toekomst zijn vruchten af.

Het was een druk jaar voor onze vm voorzitter foto Dinette Bekhuis

Het was een heel druk jaar voor onze v.m. voorzitter Wim Wijering, die namens onze Vereniging de schoolprojecten organiseert, coördineert en begeleidt. Het aantal keren dat hij hiervoor op stap moest en contacten moest leggen en onderhouden, is legio. In beide gemeentes fungeert hij als coördinator Jeugd en Natuur. Hij was dan ook bij alle projecten present

De beide gemeentes financieren niet alleen de projecten, maar zijn ook nauw betrokken bij de planning en de uitvoering. Wim werkt in dit verband nauw samen met Niek Potijk (en voorheen met  Coen Dijkstra), beiden werkzaam bij de Beleidsuitvoering, afdeling Openbare Ruimte. Bij de a tot en met c genoemde projecten wordt eveneens nauw samengewerkt. Dit keer met Rein de Boer (en voorheen Martijn van der Vechte), beiden projectleider bij de leerboerderij  Stayble in Mander. Zij droegen steeds zorg voor de onmisbare aanlevering van alle benodigde bouwpakketje

​A. Help vogels de winter door

​Januari 2022: Jeugd in Dinkelland en Tubbergen helpt vogels de winter door

De benodigdheden werden op tijd op school bezorgd foto Wim Wijering

In januari (2022) deed de winter zijn intrede en het vroor behoorlijk. Vogels kunnen onder dergelijke omstandigheden wel wat extra hulp gebruiken. Daarom hebben we in respectievelijk Noord Deurningen (Willibrordschool) en Mariaparochie (Alphonsusschool) leerlingen medio januari laten meedoen aan het scholenproject “Help vogels de winter door”. Vanwege de coronaperikelen mochten er toentertijd helaas geen vrijwilligers in de klas meedoen. Wel is er tijdig voor gezorgd dat alle benodigdheden, inclusief de presentatie, tijdig op school werden aangeleverd. Ook aan de aandachtspuntenlijst is niet voorbij gegaan. De presentatie werd dit keer verzorgd door de docenten zelf. Hierin werd duidelijk gemaakt dat hulp aan vogels niet alleen leuk, leerzaam, maar ook belangrijk is in een periode van ontberingen.

Vol enthousiasme gingen de leerlingen daarna aan de slag en mocht ieder kind een voederhuisje in elkaar knutselen, pindasnoeren rijgen en vetbollen maken. Leerboerderij “Stayble” in Mander had vooraf voor alle leerlingen bouwpakketjes samengesteld. Na afloop  gingen de kinderen naar huis met een prachtig voederhuisje, zoals op bijgaande foto zichtbaar, met daarbij o.a. een pindasnoer, een zelfgemaakte vetbol, een vogelpindakaaspot en wat strooivoer. Dit alles is meteen daarna thuis opgehangen.

Vol enthousiasme gingen de kinderen aan de slag foto Caspar Kouijzer

Het voederhuisje werd meteen opgehangen foto Cindy Bijen

Er werd gezorgd voor een zoekkaart met alle tuinvogels foto Wim Wijering

Met dit alles heeft de schooljeugd overal thuis of bij hun opa en oma de vogels hopelijk geholpen om de winter door te komen. Met alle opgedane kennis hebben de scholieren aansluitend in de periode van 28 tot en met 30 januari in gezinsverband meegedaan aan de Nationale Tuinvogeltelling. Ze ontvingen daartoe een infoblad, met daarop allerlei informatie over het voeren van vogels in de winter. Verder is gezorgd voor een zoekkaart van allerlei tuinvogels. Aan deze, door Vogelbescherming Nederland, geïnitieerde telling doen jaarlijks veel gezinnen met kinderen mee. Elders in dit jaarverslag is veel meer te lezen over het verloop van deze telling. 

​Naar aanleiding van vorenstaande ontvingen we 2 reacties uit de hoek van de wethouders. ​

Allereerst liet wethouder Erik Volmerink weten: “ Dat het mooi is om te zien dat jongeren uit de gemeente Tubbergen zich inzetten voor de natuur. Samen met natuurverenigingen willen we graag aan deze initiatieven meewerken. De natuur is immers onbeschrijflijk mooi. Het is goed dat we samen werken om jongeren daarvan bewust te laten worden”. ​

Wethouder Ben Blokhuis van de gemeente Dinkelland zei hierover het volgende: “De reden dat we meehelpen met zulke projecten is om de jeugd bewuster te laten omgaan met de natuur. De jeugd vormt immers voor ons de toekomst. Onder het mom, jong geleerd is oud gedaan, willen we dit soort projecten vaker uitvoeren op basisscholen”.

December 2022: Scholenproject “Help vogels de winter door”

Onder dezelfde noemer is afgelopen december het project herhaald. Dit keer deden scholieren in Denekamp (basisschool de Zevenster) en in Manderveen (basisschool de Zeven Mijlen) mee. Samen met een zogeheten doe-klas van basisschool de Meander in Ootmarsum hebben we het al met al over 80 leerlingen, die zich het lot van vogels in de winter hebben aangetrokken. Daar mag de loftrompet voor worden uitgestoken!

Kinderen van de Zevenster bezig met het rijgen van pinda's foto Wim Wijering

Ook nu weer hebben de regionale weekbladen uitgebreid aandacht besteed aan genoemd schoolproject. In hun artikelen werd onder meer gewag gemaakt van het feit dat het de afgelopen maand streng  gevroren had en dat er zelfs weer volop kon worden geschaatst. Vogels hebben het in een dergelijk tijd evenwel moeilijk. Verder werd geschreven dat vogels intussen weer genoeg te eten hebben dankzij de leerlingen van genoemde basisscholen. Gerefereerd werd aan het feit dat het project “Help vogels de winter door” een mooi initiatief is van de gemeenten Dinkelland en Tubbergen, samen met Natuur- en vogelwerkgroep de Grutto.
​
Vermeldenswaard is dat het in de klas in Denekamp een behoorlijke happening werd. Er deden daar namelijk twee klassen (54 kinderen) tegelijk mee. Hiervoor moesten 12 vrijwilligers worden opgetrommeld. De docenten en de begeleiders kweten zich evenwel uitstekend van hun taak. Na de presentatie mochten de leerlingen hun creatieve geest de vrije loop laten. Met van huis meegenomen accuboormachines mochten ze zelf de voederhuisjes in elkaar zetten. Uit ervaring weten we dat dit prima werkt, tenminste als er volwassenen bij zijn om te helpen.

De Manderveense kids samen met hun natuurcoaches foto Wim Wijering

In Manderveen ging het er met 17 leerlingen een stuk relaxter aan toe. Daar kon worden volstaan met 5 natuurcoaches. Uiteraard werden er op beide scholen ook nu weer volop pindasnoeren geregen en vetbollen gemaakt, waarbij gebruik werd gemaakt van door kinderen zelf opgezochte dennenappels. Na afloop mochten de scholieren hun eigen gemaakte knutselwerken meenemen naar huis om die thuis op te hangen. Ook in dit geval heeft Leerboerderij Stayble uit Mander zich weer van zijn beste kant laten zien. De wethouders van beiden gemeente lieten weten erg benieuwd te zijn naar de resultaten van de Nationale Vogeltelling over enkele weken, waaraan als kers op de taart de kinderen van beide scholen in gezinsverband gaan meedoen.

​B. Nestkastproject Saasveld en Langeveen

​Maart 2022:  Leerlingen van de Mariaschool in Langeveen) en de Bernardusschool (Saasveld) helpen vogels aan onderdak
 
Ook aan het nestkastproject werd het afgelopen jaar in de regionale weekbladen weer behoorlijk wat  aandacht besteed. Onderstaand het artikel wat hierover naar buiten is gebracht: 
​
“De winter verliep relatief zacht. Mezen, maar ook andere vogels, beginnen nu al baltsgedrag te vertonen. Met dit gedrag versieren vogels elkaar en laten zij zien dat ze klaar zijn om te paren. Een ideaal moment om te zorgen voor een plek waar de gevleugelde vrienden hun eieren kunnen leggen. Scholieren van de scholen in Langeveen en Saasveld gingen daarom samen met vrijwilligers van Natuur- en Vogelwerkgroep De Grutto en Stichting Vogelwerkgroep Geesteren aan de slag met het bouwen van nestkastjes voor holenbroeders. Hierbij valt te denken aan soorten als kool- en pimpelmees.

De afgelopen jaren deelde de gemeenten Dinkelland en Tubbergen nestkastjes uit aan haar inwoners om de strijd aan te binden  tegen de eikenprocessierups. Dit jaar pakken zij het anders aan. Op initiatief van Natuur- en Vogelwerkgroep De Grutto is er een nestkastproject voor basisscholen opgezet. De kinderen krijgen op school een presentatie over nestkastjes en hun bewoners. Daarna is het de beurt aan hen zelf.

De klus is geklaard in Saasveld foto Wim Wijering

Met hulp van de vrijwilligers knutselden de leerlingen van de hoogste klassen een nestkastje in elkaar. Speciaal voor dit project zijn ook nu weer bouwpakketjes gemaakt door deelnemers van leerboerderij Stayble. Aan het einde van de schooldag moest er alleen nog een mooie plek worden gezocht om de vogelverblijven in de buurt van de school op te hangen. Ook dat was nog best een klus. De leerlingen en vrijwilligers van beide vogelwerkgroepen houden gedurende het broedseizoen de bewoning van de nestkastjes nauwlettend in de gaten.
Wim Wijering van Natuur- en Vogelwerkgroep de Grutto is één van de kartrekkers van dit project: “Het is goed om kinderen al vroeg kennis te laten maken met biodiversiteit. Wat is biodiversiteit eigenlijk? Waarom is het zo belangrijk? En wat kunnen wij en onze kinderen zelf betekenen om de natuur en dieren om ons heen een handje te helpen? Door samen aan de slag te gaan, groeit de bereidheid en betrokkenheid bij de kinderen. En dat is erg belangrijk, met het oog op de toekomst”.

Het ophangen van een nestkastje in Langeveen foto Wim Wijering

Op beide scholen werd ook in dit geval weer gewerkt met accuboormachines. De samenstelling van de pakketjes verliep - samen met de kinderen - uitstekend. Iets minder ging het bij het ophangen van de nestkastjes op daarvoor geschikte plekken. De bevestigingsmiddelen bleken te klein, maar dat werd enkele dagen later alsnog opgelost.   

Bij dit alles dient nog te worden vermeld dat ook enkele leden van onze Vereniging zich beijveren met het ophangen en controleren van nestkasten, samen met leerlingen van basisschool “de Wiekslag” in Tubbergen. Dit gebeurt al vele jaren op het landgoed Baasdam.

C.  Schoolproject “Red de vinder en de bij”

Het inzaaien van zaaigoed met de schooljeugd werpt zijn vruchten af

​Het gaat in veel delen van de wereld ~ en zeker ook in ons land ~ slecht met tal van vlinders en bijen, zo ook met akker- en weidevogels. Door in de eigen leefomgeving bloemenmengsels in te zaaien, voorlichting te geven en samen te werken worden steeds meer mensen (waartoe kinderen) bewust gemaakt van het feit hoe belangrijk de kringloop in de natuur is. Dat is niet alleen belangrijk voor dieren en planten, maar zeker ook voor de mens zelf. Zonder bestuiving van vliegende insecten komt immers onze voedselproductie (groente en fruit) in gevaar. 

Samen met de gemeenten Dinkelland en Tubbergen, het Waterschap Vechtstromen en andere natuurbeschermingsgroepen uit de buurt beijveren we ons daarom al jaren om de biodiversiteit daar waar mogelijk te verbeteren. En daarmee ook het leefmilieu voor planten, insecten en dieren. Eén van de speerpunten daarbij is het scholenproject “Red de vlinder en de bij”, waarmee we reeds in 2016 zijn gestart. Het lijkt er na 7 jaar op dat de indertijd gestelde doelen om jeugd en natuur (wat vaker) bij elkaar te brengen en de biodiversiteit te vergroten, geleidelijk hun vruchten beginnen af te werpen.

Intussen werken namelijk diverse particulieren, boeren en andere natuurbeschermingsgroepen in Dinkelland en Tubbergen ook mee aan dit alles. Genoemd worden in dit verband o.a. het Gebiedsgericht Beleid Noordoost Twente, de Stichting Vogelwerkgroep Geesteren, de Vereniging Bijen en Natuur, de vogelwerkgroep Heemkunde Ootmarsum, de heemkundegroep Denekamp, Natura Docet, de Nederlandse bijenvereniging, afdeling Ootmarsum, de Hervormde stichting het Stift Weerselo en de leerboerderij Stayble. Vergelijkbare activiteiten vinden ook plaats in Losser en Oldenzaal. De dekkingsgraad voor dit alles in geheel Noordoost Twente is groot en lijkt elk jaar groter te worden. Kennelijk zijn steeds meer mensen ervan doordrongen dat er daadwerkelijk wat gebeuren moet. 

Met het project red de vlinder en de bij zijn we al in 2016 gestart foto Wim Wijering

Vrijwel alle basisscholen in Dinkelland en Tubbergen doen intussen mee aan het scholenproject “Red de vlinder en de bij”. Dit jeugdproject is er onder meer op gericht om de leerlingen, ook buiten het klaslokaal om, in contact te brengen met de natuur. Gebleken is dat dit niet alleen erg leerzaam voor ze is, maar ook nog eens leuk en bijzonder nuttig. Onderzoek heeft uitgewezen dat dergelijke initiatieven een positieve invloed lijken te hebben op de algehele ontwikkeling van kinderen, terwijl ook de natuur er baat bij heeft.

​April / Juni / Juli 2022

Dit jaar was er volgens ons nieuwe concept extra aandacht voor groep 7 / 8 van basisschool ’t Kämpke in Lattrop en de minioren (kinderen van groep 2 en 3) van Jong Nederland, afdeling Fleringen. Deze laatste groep vertegenwoordigt in deze ook de Heilig Hartschool in Fleringen. Bij de inzaaistroken in beide kerkdorpen heeft de gemeente in het voorjaar een groot insectenhotel geplaatst, die de kinderen uit beide kerkdorpen zelf met geschikt materiaal hebben opgevuld. De wethouders van beide gemeenten complimenteerden de schooljeugd met zoveel ijver en interesse voor de natuur. In de directe nabijheid van het insectenhotel heeft de jeugd een bloemenmengsel mogen inzaaien, nadat zij eerst op een leuke manier uitleg hadden gekregen waarom dit nodig is.  

De kinderen uit Fleringen hebben het insectenhotel zelf opgevuld foto Wim Wijering

Natuurbeleving heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van kinderen foto Wim Wijering

De bloemstroken mogen nu als hun eigen natuurtuin worden beschouwd. Een door de gemeente gefinancierd infopaneel wijst geïnteresseerden de weg hoe ook zij hun steentje kunnen bijdragen aan het herstel van de natuur. De Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Lattrop-Breklenkamp heeft zelfs een groot deel van haar grond speciaal voor de schooljeugd beschikbaar gesteld, waarvoor hulde.

De schooljeugd in Lattrop enthousiast aan de slag op hun eigen bloemstrook foto Wim Wijering

​Eind juni / begin juli hebben (net als bij nog eens 8 andere scholen) de kinderen in Fleringen en Lattrop de resultaten van hun activiteiten kunnen bekijken en daarna een praktijkopdracht uitgevoerd. Op ’t Kämpke ontving het groepje met de hoogste score een heus insectenhotel, die ze thuis in de tuin mochten ophangen. De reactie van de juf na afloop was veelzeggend. Zij schreef: “De kinderen waren erg enthousiast. Ze vonden het geweldig en waren erg blij met hun presentjes. Dank hiervoor! Ook voor de leuke en leerzame lessen”. 
​
De minioren in Fleringen kregen allemaal - na afloop van hun inspannende zoek- en speurtocht naar vlinders, bijen, bloemen en verstopte bordjes met vogelafbeeldingen - ook een dergelijk hotelletje mee naar huis. Ook vanuit Fleringen werd erg positief gereageerd. Zij schreven: “Wij willen jullie nogmaals bedanken voor de inzet naar ons toe. Het was weer een superleuke middag. De kinderen hebben het opnieuw erg mooi gevonden”.  Opgemerkt zij dat Wim het bijna te kwaad kreeg toen de kleintjes na afloop speciaal voor hem een dankliedje begonnen te zingen.

Niet alleen in Lattrop en Fleringen deden scholieren mee aan het scholenproject “Red de vlinder en de Bij”. Dat was ook het geval in Rossum (basisschool de Kerkewei), Weerselo (Aloysiusschool), Hertme (basisschool St. Aegidius), Reutum (Mariaschool), Geesteren (St. Aloysiusschool), Agelo (basisschool ’n Boaken), Maria Parochie (St. Alphonsusschool) en Ootmarsum (de Meander - 2 klassen).

Ook al deze ruim 200 kinderen hebben in april en in juli vol ijver meegedaan met het inzaaien van hun eigen bloemstrook en in de bloeitijd deelgenomen aan de biologiepraktijkles. Het is goed om in dit verband te vermelden dat onze natuurcoaches ook dit jaar weer volop hebben genoten van de interactie met de kinderen. 

Ook in Maria Parochie hielp de schooljeugd mee bij het inzaaien foto Wim Wijering.jpg

Begin juli kwamen de kinderen in schoolverband terug bij hun eigen ingezaaide bloemstrook. Nadat ze met eigen ogen de resultaten hadden bekeken, mochten ze in competitieverband allerlei natuurvragen beantwoorden. Met behulp van zoekkaarten met afbeeldingen van planten, bijen, vlinders en vogels speurden ze naar alles wat de natuur zo boeiend maakt. Menig kind keek zijn of haar ogen uit bij het zien van zoveel verschillende kevertjes, zweefvliegen, hommels, bijen, vlinders, kikkertjes e.d. wat er zo links en rechts in het rond vloog of kroop. 

Praktijkopdracht in Ootmarsum foto Wim Wijering

Het was verder heel bemoedigend om te zien, te horen en te lezen hoeveel de kinderen hadden onthouden van alles wat hen verteld was. In Rossum kwamen een enthousiast geraakte buurtgenote en enkele kinderen zelfs vragen of er niet ook in Rossum een jeugdnatuurclub kon worden opgericht. Het schijnt dat er plannen zijn in die richting.

Veel leerlingen hebben gaandeweg geleerd wat biodiversiteit, bestuiving en bevruchting  betekent, kunnen verschillende vlinders, hommels en bijen onderscheiden en weten ook hoe een korenbloem, een margriet en een klaproos er uitzien. Ook weet menig kind dat een koevinkje geen vogel is, maar een vlinder en dat de grutto te boek staat als onze nationale vogel. Eén ding is zeker: ze zijn erg enthousiast om hun eigen leefomgeving meer kleur en fleur te geven en weten nu hoe mooi dat kan zijn.  

Zwerfvuil hoort niet in de natuur thuis foto Wim Wijering

Er was volop te zien, zoals deze slanke driehoekszweefvlieg op wilkde cichorei foto Wim Wijering

Koevinkje is geen vogel maar een vlinder foto Wim Wijering

Zowel in Lattrop als in Weerselo hebben de kinderen buiten dit alles om zelfs spontaan hun handen uit de mouwen gestoken om zwerfvuil op te ruimen. Dat hoort niet in de natuur en opgeruimd staat netjes was het credo van deze kids.
​

April / oktober 2022  

Als vereniging staan wij al geruime tijd in verbindings met het Stift. Wij dragen op deze locatie ons steentje bij aan het landschapsontwikkelingsplan 2030, wat intussen gefaseerd in gang is gezet. In het voorjaar hebben diverse kids van Jong Nederland, afdeling Weerselo, samen met natuurcoaches van onze vereniging, onder meer de gehele bosweide bloemrijk ingezaaid. Dat bleek al met al toch nog een hele klus.  Aan het eind van de bloeitijd hebben nog veel insecten en vogels kunnen profiteren van de laatbloeiers en het zaad op het terrein.

Veel insecten en vogels hebben nog geprofiteerd van de laatbloeiers foto Wim Wijering

Hopelijk staat alles dan in bloei foto Wim Wijering

Wij hopen volgend jaar (04 juni 2023) op het Stift een deel van ons 40 jarig  jubileum te vieren met een natuurexpo / annex natuurmarkt, waar naar verwachting 50 tot 60 standhouders aan zullen deelnemen. Het is op deze dag de bedoeling dat veel facetten van de natuur onder de aandacht van het publiek zullen worden gebracht. Kernthema’s op deze dag zijn: a. samenwerking (met andere natuurorganisaties); b. verbinding (met onze samenleving) en c. jeugd (toekomstgerichte aanpak). 

We verwachten dat alles daar tegen die tijd volop in bloei staat. Om die reden hebben we in oktober alvast veel ongewenste opslag van veldzuring en karmozijnbes verwijderd. Daarna was het wederom de beurt aan de Weerselose jeugd van Jong Nederland om de helft van het terrein hernieuwd in te zaaien. Ze hebben daartoe zelfs een deel van hun herfstvakantie opgeofferd. In één woord: klasse! De andere helft van de bosweide komt het voorjaar aan de beurt.

Bij elkaar opgeteld hebben in 2022 ruim 300 leerlingen van 10 basisscholen hun beste beentje voorgezet om alleen al vlinders, bijen en overige insecten te helpen. En daarnaast ook nog eens 30 jeugdleden van Jong Nederland (beide afdelingen). Je zou zeggen dat daar in de toekomst welhaast een aantal enthousiaste natuurbeschermers uit voort moet komen. Resteert m.b.t. dit onderwerp te zeggen dat ook nu weer de gemeenten, maar tevens het Waterschap Vechtstromen zich van hun beste kant hebben laten zien. Zij stelden als steeds weer veel zaaigoed en ander benodigd materiaal beschikbaar.

D. Boomfeestdag / voedselbos 
November 2022:  
a. Basisschoolleerlingen uit Weerselo vieren Nationale Boomfeestdag
b. Basisschoolleerlingen maken Manderveen groener

Met deze beide titels werd via de communicatieafdeling van de gemeenten Dinkelland en Tubbergen  onderstaande berichtgeving gepubliceerd, waarvan een deel is overgenomen.   

Vandaag en morgen is het Nationale Boomfeestdag. In de gemeenten Dinkelland en Tubbergen worden deze dagen samen gevierd met basisschoolleerlingen (groep 7) van de Aloysiusschool in Weerselo en van basisschool de Zeven Mijlen in Manderveen (groep 7 en 8). De leerlingen kregen een schop in de hand en konden zich in Weerselo uitleven aan de Geerdshof. In Manderveen was dit het geval aan het begin van de dorpskern.

Stichting Nationale Boomfeestdag zet zich in om ieder kind in zijn of haar basisschooltijd minimaal één boom te planten. Kinderen die onder schooltijd een boom planten, leren op een speelse manier het belang van bomen voor het klimaat en duurzaamheid kennen.

Boomfeestdag in Weerselo foto Caspar Kouijzer

“Het is belangrijk dat onze jeugd wordt klaargestoomd voor de toekomst; hier hoort een goed en gezond klimaat bij”, laat wethouder Benno Brand van de gemeente Dinkelland weten. Zijn collega, wethouder Oude Avenhuis van de gemeente Tubbergen reageerde op zijn beurt met: “Klimaat en duurzaamheid zijn beide belangrijke thema’s in onze gemeente. Het is goed dat onze jeugd hier al vroeg bij stilstaat”.

De leerlingen van beide scholen hadden een drukke ochtend. De dag begon met een presentatie in de klas door Wim Wijering van Natuur- en vogelwerkgroep de Grutto, die de kinderen duidelijk maakte hoe belangrijk bomen zijn voor zowel mens als dier. Daarna werden de mouwen opgestroopt, moesten de laarzen aan vanwege de modder en kreeg - met begeleiding van diverse natuurcoaches en beide wethouders - een groot aantal bomen en struiken een nieuwe bestemming.

Niek Potijk met een bloembollenpakket voor de deelnemertjes

De kinderen in Manderveen, samen met de wethouder foto Wim Wijering

Niet alleen vandaag, maar ook aanstaande zaterdag worden er op het Stift in Weerselo bomen geplant. In dit geval gaat het om de aanleg van een voedselbos, geschikt voor zowel mens als dier.  De organisatie hiervan is in handen van de Hervormde stichting het Stift Weerselo. Ook nu weer wordt samengewerkt met Natuur- en vogelwerkgroep de Grutto. Het inplanten gebeurt wederom met Weerselose kinderen, die hulp krijgen van vrijwilligers van beide organisaties. Kwekerij de Transitie begeleidt als voedselbosexpert de activiteiten. De gemeente Dinkelland bekostigt een deel van het plantgoed op deze locatie”.

De gemeente had na afloop voor alle deelnemertjes van de boomfeestdag nog een verrassing in petto. Uit handen van Niek Potijk ontvingen ze allemaal een  bollenpakket (happy bee mix) om thuis te kunnen planten. 

Tot zover enkele passages uit het bewuste artikel. Ter verduidelijking en aanvulling wordt m.b.t. het Stift nog het volgende toegevoegd:

1. Reeds in een eerder stadium werden veel braamstruiken verwijderd in het reeds bestaande bos om ruimte te creëren voor de aanleg van het voedselbosgedeelte; 
2. In de herfstvakantie hebben we gezamenlijk 500 m2 ingeplant met soorten als hazelaar, krentenboom, lijsterbes, vogelkers, tamme kastanje, meidoorn, vuilboom, haagbeuk, meidoorn, blauwe bosbes en bosaardbei; 
3. Aan het opschonen van het bos en het inplanten, hebben - naast diverse vrijwilligers van het Stift en onze Vereniging -  ook een aantal kinderen, die een binding hebben met deze locatie, geholpen;
4. De kosten van het plantgoed zijn in goed overleg bekostigd door de Hervormde stichting het Stift Weerselo, de gemeente Dinkelland en onze Vereniging;
5. Het bestuur van onze Vereniging heeft gemeend om in verband met ons 40 jarig jubileum in 2023 in dit kader een bedrag van 2000 euro beschikbaar te stellen. Een gedeelte zal gaan naar het voedselbos in het Stift en een ander gedeelte zal dit jaar een andere bestemming krijgen. Dit is een gift van onze Vereniging aan onze maatschappij, waarvan we al die jaren op allerlei gebied veel support hebben mogen ontvangen;
6. Er is de afgelopen maanden hard gewerkt om alles tijdig in orde te krijgen. Hopelijk kunnen we daar volgend jaar letterlijk en figuurlijk de vruchten van plukken. ​

Samen met de kinderen bosaardbeitjes plant foto Wim Wijering

​Voorlichting 

Zoals u hebt kunnen lezen is er het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan voorlichting op scholen. 

In de presentatie “Help vogels de winter door” wordt ingegaan op: de overlevingskans van vogels in de winter, hulp die er bij huis kan worden geboden, herkenning van een aantal tuinvogelsoorten, deelname aan de nationale tuinvogeltelling en uiteraard de manier waarop je een voederhuisje maakt, pindaslingers kunt rijgen en vetbollen maakt. 

M.b.t. het nestkastproject worden de kinderen geïnformeerd over achtereenvolgens, vogels, die in nestkasten broeden, hoe het broedseizoen verloopt, hoe je een nestkast in elkaar zet, hoe je die moet ophangen en niet in de laatste plaats hoe ze aan het eind van het broedseizoen moeten worden schoongemaakt.
​
Bij het scholenproject “Red de vlinder en de bij” wordt ingegaan op: de teloorgang van veel insecten in Nederland, wat daarvan de oorzaak is, wat we daar tegen kunnen en moeten doen, waarom het zo belangrijk is om vlinders en bijen te beschermen, hoe bestuiving en bevruchting tot stand komt, hoe het inzaaien in zijn werk gaat en passeren natuurlijk een aantal vlinder-, bijen- en plantensoorten de revue.

Bomen maken gezond foto Gerard Benerink

In het geval van de boomfeestdag is de titel van de presentatie “Bomen maken gezond”. Hierin wordt aandacht besteed aan het nut van bomen in relatie tot de gezondheid van mens en dier, passeren een aantal soorten en hun vruchten de revue, maar wordt ook aandacht besteed aan wereldbegrippen als ontbossing, luchtverontreiniging en opwarming van de aarde. 

Al deze lezingen zijn in eigen beheer aangemaakt en worden ook in eigen beheer gepresenteerd. Er vindt in de klas over deze onderwerpen veel interactie plaats met de kinderen. Stagiaires en docenten bereiden niet zelden de kinderen voor op deze biologielessen in de klas. 

Vrijwilligers

Rein de Boer met zijn pupillen van Stayble foto Wim Wijering

Aan alle vier projecten hebben veel vrijwilligers deelgenomen. Het betrof  niet alleen leden van onze eigen vereniging, maar ook leden van andere natuurwerkgroepen. Ook vrijwilligers van school, noabers van het Stift, buurtgenoten, agrariërs, begeleiders van Jong Nederland, maar ook mensen van Stayble, die dagbesteding volgen, deden volop mee. Zonder hulp van deze vrijwilligers zouden al deze activiteiten niet hebben kunnen plaats vinden. Het zegt veel over de spontaniteit en loyaliteit wat er aan de dag wordt gelegd als het om natuur en kinderen gaat.

Om te voorkomen dat we iemand uit die hele lange lijst vergeten, wordt volstaan met een welgemeend “Dank jullie wel. Jullie steun was heel belangrijk”.  Voor onze eigen vrijwilligers was het een mooie generale repetitie, omdat 2023 geheel in het teken staat van ons 40-jarig jubileum, waar we ieder van jullie hard bij nodig zullen hebben.

Slotwoord 

Samen met kinderen op de bres voor meer biodiversiteit in de natuur foto Wim Wijering

Het gaat al decennialang allesbehalve goed met de natuur. Teveel uitstoot van stikstof, verdroging en vervuiling hebben een enorme impact. Planten en dieren verdwijnen als sneeuw voor de zon en de biodiversiteit staat onder grote druk. Gelukkig dringt steeds meer het besef tot ons door dat we ook in ons eigen belang en dat van onze kinderen hier wat aan moeten doen. Als rechtgeaarde natuurbeschermingsvereniging springen we al bijna 40 jaar (met name op het platteland) om die reden in de bres voor de natuur in onze eigen regio.

​Ons inziens passen de schoolprojecten daar uitstekend bij. Ze lenen zich bovendien bij uitstek voor de ontwikkeling van kinderen in relatie tot de natuur. Veel scholen zijn blij met het aanbod. Uiteraard zijn we zelf ook verguld met het feit dat we de jeugd op deze manier in contact mogen en kunnen brengen met de natuur. De affiniteit die hierdoor ontstaat, levert naar de toekomst toe beslist nieuwe natuurbeschermers op en wellicht zelfs beleidsmakers. En daarvoor doen we het. 

Naar onze mening is dit jaar dan ook ruimschoots voldaan aan de vooraf gestelde doelen. Ruim 400 kinderen, verdeeld over 11 scholen en meer dan 60 vrijwilligers van diverse organisaties hebben hier aan meegedaan. Samen met beide gemeenten, het Waterschap, leerboerderij Stayble en alle scholen en vrijwilligers hebben we ‘m dat toch maar mooi geflikt. 
​
Tot slot mag niet onvermeld blijven dat we binnen de eigen gelederen in Saasveld ook nog eens erg actief zijn met de eigen jeugd- en natuurgroep. We gaan dan ook met vol vertrouwen ons jubileumjaar tegemoet.

Samenstelling: Wim Wijering