NATUUR- EN VOGELWERKGROEP --"DE GRUTTO"
  • Home
  • Aktiviteiten
    • Landschapsonderhoud
    • Jaarprogramma
    • Excursie verslagen
    • Ringaktiviteiten
    • Vogeltrektellingen >
      • Vogeltrektelling 10 september 2022
    • Waarnemingen
  • Werkgroepen
    • Weidevogel bescherming
    • Uilen
    • Zwaluwen
    • Nestkasten
  • Foto 's
    • Recente foto's
    • Natuurkalender
    • Amfibieën en reptielen
    • Flora
    • Juffers en libellen
    • Landschappen
    • Paddenstoelen
    • Vlinders
    • Vogels
    • Zoogdieren
    • Aruba
  • Jeugd
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2020
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2019
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2018
    • Scholenproject Red de vlinder en de Bij 2017
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2016
    • Jeugdnatuurgroep
    • Voorlichting en educatie
  • Overig
    • Soortbeschrijving
    • Bijzondere verhalen
    • Reisverslagen
    • Natuurnieuws
    • Vraag en Antwoord
    • Uit de oude doos
    • In memoriam
  • Contact

natuurkalender augustus 2015

De vakantiemaand augustus zit er weer op. Als u mocht denken dat we in deze maand lekker op het strand hebben liggen “bakken”, dan hebt u het mis. Deze vakantiebesteding is niet bepaald aan ons besteed. Stilzitten is er in de figuurlijke zin van het woord meestal dan ook bij ons niet bij. In de letterlijke zin hebben we uiteraard wel geduldig in een schuilhut of in de auto zitten wachten op het bekende “moment suprême”.  En daar moet je dan wél vaak (langdurig) voor stilzitten.  
Ook nu weer is het gelukt om veel bijzondere opnames in en van de natuur te maken. Of ze het predicaat “goed, fraai, leuk of matig” meekrijgen, laten we graag ter beoordeling aan u over. Een deel van de vele foto’s wordt met toelichting gepresenteerd in deze natuurkalender. De restant foto’s (absoluut niet de minste) treft u binnenkort voor de 3e keer in successie aan in onze nieuwe rubriek “Recente foto’s”.  Het is leuk dat meer natuurliefhebbers van onze Vereniging voor deze laatste rubriek materiaal hebben aangeleverd. Dat verhoogt de natuurinteresse, enthousiasmeert en prikkelt wellicht anderen om ook mee te doen. Waarbij aangetekend dat er wel gelet wordt op de kwaliteit van de foto’s. 
Deze maand hebben we wat minder aandacht aan onze gevleugelde vrienden besteed of u zou daar de vlinders, libellen en zweefvliegen ook toe willen rekenen. Aan vogelsoorten hebben we dit keer desalniettemin op de gevoelige plaat kunnen vastleggen: bosruiter, kolgans, draaihals, kleine bonte specht, matkop, grauwe vliegenvanger, grasmus, boerenzwaluw, kievit, spreeuw, tapuit, sperwer en torenvalk. In de categorie vlinders en libellen komen dit keer aan bod: metaalvlinder, kolibrievlinder, staartblauwtje, blauwe glazenmaker, houtpantserjuffer en bloedrode heidelibel. Bruine sprinkhaan (2 x), witte halvemaanzwever, stadsreus, glanzende druivenpit, gewone wimperzwam, Europese bruine beer en een fraaie zonsondergang completeren deze keer onze keuze voor de maand augustus. Wederom veel kijk- en leesplezier toegewenst. 
FotoGlanzend druivenpitje 28-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
We beginnen deze sessie voor de verandering eens met twee paddenstoelensoorten. Veel mensen denken namelijk dat je paddenstoelen alleen maar in de herfst kunt vinden. Niets is echter minder waar. Paddenstoelen kun je in feite het gehele jaar door tegenkomen, mits de groeiomstandigheden gunstig zijn. Alhoewel microscopische controle nodig is voor een zekere determinatie, menen we toch in deze afgebeelde slijmzwam het zogeheten Glanzend Druivenpitje (Leocarpus fragilis) te herkennen. Ze kunnen nogal variëren in kleur, van geel tot (kastanje)bruin en zelfs roodachtig. Je kunt ze vinden op dood blad, afgevallen takjes, op kruiden, mossen en stammetjes. De soort is redelijk algemeen in ons land.  De soort vertoont  gelijkenis met het Troskalknetje (Badhamia utricularis).

Gewone Wimperzwam 01-08-2015 omgeving Lochem  foto Fons WijeringGewone Wimperzwam 01-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
De tweede paddenstoelensoort ziet er, net als de vorige soort, ook heel opmerkelijk uit. We hebben het in dit geval over een wimperzwam. We gaan er in dit geval vanuit dat het de Gewone Wimperzwam  (Scutellinia scutellata) betreft. Die is namelijk het meest algemeen in ons land. De juiste determinatie bij wimperzwammen is best lastig . Ze zijn namelijk moeilijk van elkaar te onderscheiden en ook in dit geval zou microscopisch onderzoek noodzakelijk zijn geweest. Wat de wimperzwammen wel allemaal met elkaar gemeen hebben, zijn de oranjerode tot bruinrode schijfjes met donkere stijve haren aan de rand. Deze lijken, zoals uzelf kunt constateren, daadwerkelijk op (oog)wimpers. Ze zijn vaak te vinden op dood hout, maar ook in karrensporen. Een aantal mycologen is de mening toegedaan dat dit beker-zwammetje één van de mooiste soorten is. 

Blauwe glazenmaker ~ vrouw met eileg ~ 05-08-2015 omgeving Lochem  foto Fons WijeringBlauwe glazenmaker ~ vrouw met eileg ~ 05-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
In de categorie libellen en vlinders ziet u hier het vrouwtje van de Blauwe Glazenmaker (Aeshna cyanea), bezig met de eileg.  Deze glazenmakersoort met een lengte van pakweg 7 – 8 cm (een behoorlijke knoeperd dus) komt algemeen in ons land voor. Aan het appelgroene vrouwtje is weinig blauws te ontdekken. Ze lijkt bovendien erg veel op het vrouwtje van de Groene glazenmaker (Aeshna viridis). De dikke zwarte strepen aan de zijkant van het borststuk (zie foto) maken evenwel dat het niet de laatst genoemde soort is. Glazenmakers zijn behoorlijk dominant en dulden geen andere soortgenoten in hun territorium. Daarom vliegen ze meestal solitair. Ze komen vaak opvallend dicht in de buurt van mensen en bebouwing en vliegen nogal eens door openstaande ramen of deuren naar binnen. Ook omdat ze vaak laag over de grond scheren, worden ze niet zelden een prooi voor katten. 


Bloedrode heidelibel ~ koptekening vrouw ~ 26-08-2015  Haakbergerveen (Siberië) - foto Laurents ten VoordeBloedrode heidelibel ~ koptekening vrouw ~ 26-08-2015 Haakbergerveen (Siberië) - foto Laurents ten Voorde
Bij macrofotografie zie je pas goed hoe wonderlijk de koptekening van een libel er van dichtbij uitziet. Het betreft in dit geval de Bloedrode Heidelibel (Sympetrum sanguineum);  de enige heidelibel met geheel zwarte poten. Dit laatste geldt voor zowel de mannetjes als de vrouwtjes. Goed op de foto zijn verder te zien: de samengestelde ogen, de frons , de boven- en onderlip,  de schenen en de tarsus. Volwassen mannetjes zijn bloedrood van kleur. Vrouwtjes en jonge mannetjes zijn daarentegen geel tot lichtbruin. De soort is het talrijkst in augustus. Dat klopt in dit geval dus aardig. 

Houtpantserjuffer ~ vrouw ~ 26-08-2015  Haaksbergerveen (Siberië)  foto Laurents ten VoordeHoutpantserjuffer ~ vrouw ~ 26-08-2015 Haaksbergerveen (Siberië) foto Laurents ten Voorde
Pantserjuffers zijn metaalkleurig ; vaak met blauw berijpte lichaamsdelen. De afgebeelde Houtpantserjuffer (Lestes viridis) is weliswaar prachtig glanzend groen, maar bij deze soort ontbreekt de blauwe berijping. Bovendien zijn ze langer en slanker dan de overige pantserjuffersoorten in ons land. Houtpantserjuffers zijn voornamelijk  ~  zoals de naam reeds doet vermoeden ~ te vinden in opgaand hout. De vrouwtjes boren hun eitjes in takken van bomen en struiken die boven het water of aan de waterkant groeien. Aan de zogeheten “spoortekening” aan de zijkant van het borststuk is te zien dat het een vrouwtje betreft. Vliegen doet deze pantserjuffersoort vooral in augustus en september.

Metaalvlinder 12-08-2015 Rietlanden Emmen  foto Fons WijeringMetaalvlinder 12-08-2015 Rietlanden Emmen foto Fons Wijering
Een soort, die ook prachtig metaalgroen gekleurd is, is de Metaalvlinder (Adscita statices). Vooral op zonnige dagen kan deze dagactieve nachtvlinder worden waargenomen. Ze zijn vooral te vinden op plantensoorten als slangenkruid, Jacobskruiskruid, klaver en distels. De eitjes worden evenwel afgezet of zuringsoorten als veld- en schapenzuring. De metaalvlinder, die als redelijk algemeen te boek staat, komt vooral voor op de zandgronden in het Oosten van het land en op de Waddeneilanden. De meeste waarnemingen worden gedaan tot begin augustus. Dit exemplaar was ten tijde (12 augustus) dus ietsiepietsie over tijd. 

Kolibrievlinder ~ nectar drinkend ~  20-08-2015 Wilgenkamp Losser foto Leo WijeringKolibrievlinder ~ nectar drinkend ~ 20-08-2015 Wilgenkamp Losser foto Leo Wijering
Een stuk bekender is de Kolibrievlinder (Macroglossum stellatarum); net als de voorgaande soort een dagactieve nachtvlinder. Het is een opvallende trekvlinder, afkomstig  uit Zuid Europa, die je tegen kunt komen op allerlei plaatsen met veel nectarplanten, zoals deze heerlijk geurende vlinderplant. Qua gedrag en qua grootte lijkt deze soort met wat fantasie daadwerkelijk op een kolibrie. Met zijn snelle vleugelslag staat de kolibrievlinder als het ware “stil” in de lucht, terwijl hij met zijn lange tong de nectar uit bloemen zuigt. Het is en blijft best lastig om deze snelle en behendige vlieger, die bovendien geregeld van locatie wisselt, scherp op de foto te krijgen. Dat is in dit geval echter redelijk gelukt. 

Staartblauwtje 10-08-2015 Remerschen Luxemburg foto Wim WijeringStaartblauwtje 10-08-2015 Remerschen Luxemburg foto Wim Wijering
Naar het Staartblauwtje (Cupido argiades) kun je in Nederland maar beter niet zoeken, omdat het een dwaalgast is in ons land. De meeste kans maak je nog in Zuid Limburg, waar de soort soms in minimale aantallen te zien is. De foto is dan ook niet in ons land, maar in het zuidelijk deel van Luxemburg gemaakt. Om precies te zijn in het natuurreservaat "Haff Réimech". Dit 80 ha grote natuurgebied met zijn vele oude grindgaten ligt binnen het drielandenpunt Luxemburg, Duitsland en Frankrijk en is de moeite van het bezoeken meer dan waard. Het staartblauwtje is te herkennen aan het kleine korte staartje op de beide achtervleugels, hetgeen op de foto goed te zien is.  


Stadsreus 15-08-2015 IJzeren Man Weert  foto Wim WijeringStadsreus 15-08-2015 IJzeren Man Weert foto Wim Wijering
Het is nog niet zo lang geleden dat de Stadsreus (Volucella zonari) zijn intrede in ons land deed. Het was aanvankelijk dan ook een bijzondere, maar tegelijkertijd ook zeldzame verschijning. Sinds kort kan men de grootste zweefvlieg van ons land echter toch tegen het lijf lopen. Door twee andere natuurfotografen werd samensteller dezes medio augustus in het Limburgse Weert op de soort opmerkzaam gemaakt. De stadsreus wordt overigens ook wel hoornaarzweefvlieg genoemd. En het moet gezegd; de circa 2 cm grote stadsreuzen lijken op het eerste gezicht inderdaad wel wat op hoornaren. Ze zijn er echter niet aan verwant. Nochtans legt de stadsreus haar eieren wel degelijk in het hol van de leeuw, namelijk in dat van wespennesten. Men denkt dat ze een geur bij zich dragen, die de agressie van wespen onderdrukt. 

Witte halvemaanzwever 05-08-2015 Nijstad Weerselo foto Wim WijeringWitte halvemaanzwever 05-08-2015 Nijstad Weerselo foto Wim Wijering
Een andere fraaie zweefvlieg, die in augustus in de achtertuin op de gevoelige plaat kon worden vastgelegd, is het vrouwtje van de Witte Halvemaanzwever (Scaeva pyrastri). De naam is goed gekozen vanwege de 2 tot 4 halvemaanvormige, witte vlekken op het achterlijf. Ook goed te zien is de metaalachtige glans op het borststuk. Bij veel zweefvliegsoorten is het verschil tussen het mannetje en het vrouwtje overduidelijk. De ogen bij de vrouwtjes staan, net als bij dit exemplaar, uit elkaar. Bij de mannetjes zijn de ogen als het ware tegen elkaar aan “geplakt”. De soort heeft verder een lengte van circa 1,5 cm en een afgeplat lichaam en is een stuk algemener dan de stadsreus en zijn neefje, de gele halvemaanzwever (Scaeva selenitica).  Bij deze foto is vooral gekeken naar de compositie, wat bij insectenfotografie erg belangrijk is.


Bruine sprinkhaan 26-08-2015  Haaksbergerveen (Siberië)  foto Laurents ten VoordeBruine sprinkhaan 26-08-2015 Haaksbergerveen (Siberië) foto Laurents ten Voorde
Voordat we overstappen naar de vogels, laten we u eerst nog even kennis maken met de Bruine Sprinkhaan (Chorthippus brunneus). Het is één van de talrijkste sprinkhanen in ons land. Je kunt ze overal in graslanden en bermen tegen komen, mits er open stukjes aanwezig zijn. Zelfs in steden kun je ze tegenkomen. Onderzoek heeft uitgewezen dat de “stadssprinkhanen” langere vleugels en poten hebben, maar minder vruchtbaar zijn. De soort is, buiten de kleur, te herkennen aan de sterk ingeknepen halskielen. Verder steken de vleugels (althans bij de mannetjes) duidelijk voorbij de zogeheten achterknie. De soort toont veel gelijkenis met twee andere veldsprinkhanen, te weten de ratelaar en de snortikker.  

Bruine sprinkhaan  ~ vooraanzicht ~ 26-08-2015  Haaksbergerveen (Siberië) foto Laurents ten VoordeBruine sprinkhaan ~ vooraanzicht ~ 26-08-2015 Haaksbergerveen (Siberië) foto Laurents ten Voorde
Van dezelfde Bruine Sprinkhaan (Chorthippus brunneus) kon ook deze vooraanzichtfoto worden gemaakt. Dat valt lang niet altijd mee, omdat sprinkhanen zich in heel veel gevallen constant van de fotograaf afkeren. Ze draaien als het ware in tegengestelde richting met je mee. Het leek ons deze keer wel leuk om de opvallende koptekening van deze soort eens  duidelijke in beeld brengen. De korte antennes van deze veldsprinkhaansoort zijn op de foto bijvoorbeeld goed te zien. 

Kolgans ~ koptekening ~ 06-08-2015 Oelemars Losser foto Wim WijeringKolgans ~ koptekening ~ 06-08-2015 Oelemars Losser foto Wim Wijering
Het vastleggen van koptekeningen is sowieso een leuke fotografie-aangelegenheid. Deze Kolgans (Anser albifrons) kwam binnen enkele meters van de lens, toen we geduldig in een vogelkijkhut te Losser op leuke shots zaten te wachten. Afgedrukt werd op het moment dat de kolgans zijn kop (niet boven het maaiveld), maar boven de kamille uitstak. Hoeveel beter zijn de details dan te zien. Let maar eens op de witte “bles” aan de snavelbasis,  de roze snavel met aan het eind de bekende “nagel”, de kenmerkende halstekening  en zelfs de zwarte pupil in het oog is te zien. Uiteraard mocht ook het “lichtje” in datzelfde oog niet ontbreken. 

Sperwer ~ close up man ~ 15-08-2015 omgeving Lochem foto  Fons WijeringSperwer ~ close up man ~ 15-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Bijna net zo dichtbij kwam dit prachtige Sperwermannetje (Accipiter nisus) waarvan deze close-up vanuit een schuilhut kon worden gemaakt. Bij het fotograferen van een dergelijke soort wordt het geduld vaak behoorlijk op de proef gesteld. Elke onverwachte beweging of het geringste geluid kan de vogel al op de wieken doen gaan. Ze zijn dan ook uiterst alert, zoals ook op de foto te zien. Wat dat betreft is het goed om vroeger veel gevist te hebben, want ook bij deze hobbymatigheid is het opbrengen van geduld een schone zaak. Mooi te zien zijn de leigrijze bovenzijde, de bandering op borst en buik, de bruinrode tekening en het felle gele oog met de zwarte pupil. Dit alles maakt duidelijk dat we hier met een volwassen vogel te maken hebben.  

Draaihals ~ koptekening 13-08-2015 Uebersyren Luxemburg foto Wim WijeringDraaihals ~ koptekening 13-08-2015 Uebersyren Luxemburg foto Wim Wijering
Ook van deze Draaihals (Jynx torquila) kon een koptekening worden vervaardigd. In dit geval was het echter een stuk gemakkelijker om deze doorgaans lastig te fotograferen soort voor de lens te krijgen. De vogel werd namelijk gevangen op het ringstation in Uebersyren (Luxemburg) en mocht na te zijn geringd door samensteller dezes weer worden vrij gelaten. Een dergelijk buitenkansje laat je je natuurlijk niet ontgaan. Draaihalzen worden niet al te vaak opgemerkt. Dit komt door zijn teruggetrokken leefwijze, maar vooral  door zijn schutkleur. De bruine, zwarte en grijzige strepen in en op het verenkleed hebben namelijk veel weg van een stuk boomschors. De draaihals kan zijn kop bijna 180 graden draaien. Daar heeft d’ie zijn naam ook aan te danken. Ze zijn nauw verwant aan de spechten. 


Kleine bonte specht ~ man ~ 13-08-2015 omgeving Lochem  foto Fons WijeringKleine bonte specht ~ man ~ 13-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Nog een soort, die zich niet al te vaak laat zien, is de Kleine Bonte Specht (Dendrocopos minor). Gelukkig is hij geregeld te traceren aan de hand van zijn roep; een snel herhaald kie-kie-kie. Het is de kleinste uit de familie van de in Nederland voorkomende spechten. Hij is niet veel groter dan een huismus. De rug is zwart met witte zigzagstrepen, iets wat de middelste- en de grote bonte specht niet hebben. Het mannetje is te herkennen aan z’n rode petje. Bij het vrouwtje is deze zwart. De kleine bonte specht telt maar liefst 13 ondersoorten en prefereert zachte boomsoorten als berk, els, wilg en populier. Het ouder worden van het bos werkt in het voordeel van dit mini-spechtje.   

Boerenzwaluw  ~ met staartspreiding ~ 17-08-2015 Mepper Hooilanden foto Leo WijeringBoerenzwaluw ~ met staartspreiding ~ 17-08-2015 Mepper Hooilanden foto Leo Wijering
Voor vogels is het op orde brengen van het verenkleed van levensbelang. Een vogel in goede conditie is dan ook vaak aan zijn goed zittende verenpakje te herkennen. Op de foto ziet u een Boerenzwaluw (Hirundo rustica), die kort tevoren een behoorlijke regenbui op zijn kop heeft gehad. De vogel heeft voorafgaand aan deze foto een vettige substantie uit z’n  stuitklier over de veren uitgestreken. Op deze manier wordt het verenkleed waterafstotend gemaakt. Bij al deze poetsactiviteiten is mooi de staartspreiding in beeld gebracht, waarbij de buitenste verlengde staartveren extra goed tot hun recht komen. Dit is één van de “handelskenmerken” van de boerenzwaluw. 

Grauwe Vliegenvanger ~ adult ~ 21-08-2015 omgeving Lochem  foto Fons WijeringGrauwe Vliegenvanger ~ adult ~ 21-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Een Grauwe Vliegenvanger (muscicapa striata) is nu niet bepaald een soort, die qua kleurschakering in het oog springt. Wel verraden ze hun aanwezigheid vaak door de hoge “zang”tonen, die ze voort brengen. Tenminste als je die met het verstrijken der jaren nog goed kunt horen. Het geluid klinkt namelijk behoorlijk hoog en iel met wat tikgeluidjes erbij. Deze insectenvanger pur sang staat er om bekend om vanaf een vaste uitkijkpost korte snelle voedselvluchten uit te voeren, waarbij ze kans zien om hun prooi (vliegende insecten) in de lucht te onderscheppen. Als je er speciaal op let kun je ze ook geregeld met hun vleugels en staart zien “trekken”. Van grauwe vliegenvangers is verder bekend dat ze in tropisch Afrika overwinteren en zich daar naartoe veelal ’s nachts verplaatsen.  

Grasmus 07-08-2015 Mepper hooilanden foto Leo WijeringGrasmus 07-08-2015 Mepper hooilanden foto Leo Wijering
Grasmussen (Silvia communis) nestelen graag in doornstruiken. Daarin of daarop zou je ‘m dus  eerder verwachten dan op een weidepaal. Mooi op de foto zijn de roestbruine vleugels te zien van deze nog juveniele vogel. De korte zang van de grasmus is niet al te moeilijk te herkennen. Het is of er een “kras in de plaat “ zit. Gekscherend wordt deze soort dan ook wel eens door sommige vogelaars als “krasmus” aangeduid. Ook de alarmroep “tsjurrrrrrrr” is gemakkelijk te herkennen. Ze zijn overigens niet al te lang als broedvogel bij ons te gast. Zeg maar van half april tot begin september. Als overwinteraar in de Sahel zijn grasmussen erg gevoelig voor droogtes. 

Matkop 13-08-2015 omgeving Lochem foto  Fons Wijering
Matkop 13-08-2015 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Beslist geen alledaagse soort om voor de lens te krijgen is deze op lariksappeltjes foeragerende Matkop (Poecile montanus). Het doffe, matte kopje van deze mezensoort komt goed tot zijn recht ten opzichte van de fraaie achtergrondkleuren. Nochtans vertoont de matkop veel gelijkenis met zijn “tweelingbroer”, de glanskop. Dit fenomeen doet zich ook voor bij menige andere soort. Hierbij valt te denken aan: fitis en tjiftjaf,  bonte- en withalsvliegenvanger, visdiefje en Noordse stern als ook Nachtegaal en Noordse nachtegaal. Bij al deze soorten zijn de uiterlijke verschillen marginaal en is veelal de zang de doorslaggevende factor.   

Tapuit 29-08-2015 Mepper hooilanden foto Leo WijeringTapuit 29-08-2015 Mepper hooilanden foto Leo Wijering
Tapuiten (Oenanthe oenanthe) zijn doorgaans een stuk gemakkelijker te fotograferen, ook al wordt de soort in ons land als broedvogel ernstig bedreigd. Wil je ze in de broedtijd in Nederland nog tegenkomen, dan is het Bargerveen één van de laatste bolwerken voor deze eens zo talrijke broedvogelsoort. Als doortrekker is de tapuit tijdens de voor- en najaarstrek gelukkig nog wel geregeld te zien. Het zijn dan vooral vogels van Scandinavische herkomst. Familiegroepjes houden zich vaak in het agrarische cultuurland op. Daar zijn ze dan ook het gemakkelijkst te portretteren. Tapuiten hebben een opvallende staarttekening, te weten een zwarte T-vorm op een verder witte staart. Dit patroon is echter pas te zien als ze opvliegen. Juveniele vogels en mannetjes lijken in het najaar sterk op vrouwtjes. 

Spreeuwen ~ op slaapplek ~ 11-08-2015 Uebersyren Luxemburg  foto Wim WijeringSpreeuwen ~ op slaapplek ~ 11-08-2015 Uebersyren Luxemburg foto Wim Wijering
Een slaapplaats met Spreeuwen (Sturnus vulgaris) blijft een indrukwekkend schouwspel, ook al is dat in dit geval een hoogspanningsleiding. Tegenlicht kort voor zonsondergang  zorgt in dit geval voor een extra dimensie. Let bij deze foto ook eens op de onderlinge afstand tussen de vogels. Daar komt geen meetlat aan te pas. Een spreeuw, die met duizenden soortgenoten ’s avonds een slaapplaats opzoekt, heeft een veel geringere kans om gepakt te worden door een sperwer. Op slaapplaatsen schijnt ook informatieoverdracht plaats te vinden.

Kievit ~ kuifveren ruiend ~ 06-08-2015 Oelemars Losser foto Wim WijeringKievit ~ kuifveren ruiend ~ 06-08-2015 Oelemars Losser foto Wim Wijering
Bij de samenstelling van de natuurkalender wordt er naast goede scherpe foto’s, gelet op bijzondere soorten, actiebeelden of andere opmerkelijke zaken. In het geval van deze Kievit (Vanellus vanellus) vielen de nieuwe kuifveren op, die uit de schachten tevoorschijn komen. Op zulke details wordt doorgaans niet al teveel gelet, alhoewel de rui een zeer wezenlijk onderdeel vormt van het vogelbestaan. Het ruien verloopt bij veel vogelsoorten heel verschillend. Sommige vogels verliezen in één klap al hun handpennen, zoals eenden en ganzen, terwijl de rui bij roofvogels soms wel 1 of 2 jaar kan duren. Niet zelden begin het ruien reeds tijdens de broedperiode of kort na het broedseizoen.

Bosruiter 17-08-2015 Mepper Hooilanden  foto Leo WijeringBosruiter 17-08-2015 Mepper Hooilanden foto Leo Wijering
Ooit was de Bosruiter (Tringa glareola) broedvogel in ons land. Daarvoor moeten we wel terug naar de dertiger jaren in de vorige eeuw. Daar zullen nog maar weinig actieve vogelaars over mee kunnen praten. Heden ten dage is deze ruitersoort alleen nog maar tijdens de doortrek in Nederland waar te nemen. Dat is tijdens de voorjaarstrek in april en mei en gedurende de najaarstrek van juli tot en met september. De bosruiter is een steltloper met een opvallend gespikkeld verenkleed en een tamelijk korte snavel. Ze vertonen overeenkomsten met witgatjes en schijnen een voorkeur te hebben voor vennetjes en nieuw aangelegde natte natuur. Meestal gaat het maar om enkelingen, zoals ook in dit geval.  

Torenvalk ~ juveniele vogel ~ 15-08-2015 Oranjedorp Emmen  foto Leo WijeringTorenvalk ~ juveniele vogel ~ 15-08-2015 Oranjedorp Emmen foto Leo Wijering
Deze afgebeelde juveniele Torenvalk (Falco tinnunculus) valt op een dergelijke zandbult van afstand nauwelijks op. Letten op afwijkende contouren in het landschap is iets wat je als natuurfotograaf gaandeweg pas goed onder de knie krijgt. Dat geldt eveneens voor het herkennen van vliegsilhouetten en het inpassen van soorten in bepaalde biotopen. Het is iets waar je eigenlijk niet vroeg genoeg mee kunt beginnen. Deze opmerkingsgave kwam bij deze torenvalk dan ook goed van pas. Wat het ‘m bij deze foto extra goed doet, is de kleurstelling tussen de vogel en zijn directe omgeving. Het is alsof de vogel bewust een gecamoufleerde omgeving heeft uitgezocht.  Verder spreekt ons de op de rug gefotografeerde vogel, die ook nog eens achterom kijkt, bijzonder aan. 

Europese bruine beer 12-08-2015 Eifelpark Duitsland foto Wim WijeringEuropese bruine beer 12-08-2015 Eifelpark Duitsland foto Wim Wijering
De voorlaatste foto hebben we deze keer bewaard voor de Europese bruine beer (Ursus arctos arctos), een soort die nog ontbrak in onze zoogdierfotorubriek.  Daarvoor werd een bezoek gebracht aan het Eifelpark in Duitsland. In de zogeheten Bärenschlucht kon bijgaand exemplaar worden geportretteerd. De bruine beer is in grote delen van zijn voormalige leefgebied uitgeroeid. Nochtans leven er in Europa (buiten Rusland) nog circa 17.000 bruine beren in het wild. Ze houden zich vooral op in onherbergzame gebieden, zoals toendra’s,  uitgestrekte bossen en bergachtige gebieden. Het zijn alleseters, die veelal solitair leven en er een “winterslaap” van maar liefst 5 maanden op na houden. 

Zonsondergang 10-08-2015 Rietplas Emmen foto Leo WijeringZonsondergang 10-08-2015 Rietplas Emmen foto Leo Wijering
De laatste foto van deze natuursessie is deze keer voorbehouden aan de Rietplas in Emmen, terwijl de zon even tevoren is ondergegaan en de lucht prachtig rood kleurt. Een zonsondergang is het moment waarop de zon onder de horizon verdwijnt. De plaats is afhankelijk van de tijd van het jaar. Bij een laag staande of net onder gegane zon worden de nog aanwezige kleuren als het ware verstrooid, met uitzondering van de rode kleur. Dat verklaart het fraaie avondrood wat u op deze foto voorgeschoteld wordt. De bewolking moet dan ook nog een beetje meewerken. 


Auteur: Wim  Wijering

Foto’s: Leo, Fons en Wim Wijering, evenals Laurents ten Voorde

Wilt u meer recente foto’s bekijken, klik dan hier . . . .

Copyright © 2014 Natuur en Vogelwerkgroep "De Grutto" | Sitemap | Colofon | ​Contact​