Fazanten in gevecht

fazanten in gevecht

Een dergelijke titel wordt wellicht gerefereerd aan de hanengevechten, zoals we die kennen uit Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika. We hebben het dan over speciaal gekweekte vechthanen. Deze fotosessie echter geeft een heel ander schouwspel weer, namelijk die van 2 fazantenhanen tijdens een imponerend gevecht in de vrije natuur.

We schrijven zondagochtend 18 april 2010 met de camera binnen handbereik in de auto. Voor het maken van natuurfoto’s bieden de weekendochtenden, mits de weergoden willen meewerken, met enige regelmaat soelaas. Niet altijd is er immers tijd. Gespitst op interessante ontmoetingen schiet het blikveld al rijdend van links naar rechts. En opeens valt op dat er twee Fazantenhanen (Phasianus colchicus) in een merkwaardige pose tegenover elkaar zitten op een pas gecultiveerd akkerland. En dat op pakweg 2 km van het huisadres tussen Weerselo en Rossum.

Als eerste gedachte komt op dat het al weer een poosje geleden is dat ik deze kleurrijke bodembewoners op de gevoelige plaat heb vastgelegd. Dus wordt de auto op een geschikte plek gedraaid en vervolgens geroutineerd in de wegberm neer gezet. Als daarna voorzichtig de telelens in positie wordt gebracht, zetten beide vogels het plots op een lopen. “Shit zeg”. Kennelijk is er niet voorzichtig genoeg gemanoeuvreerd. Dus snel dan maar een paar shots gemaakt.

Terug in de startpositie en klaar om weg te rijden, zie ik - nog wat namokkend – dat de dieren warempel in gezwinde draf terugkeren. En dat ook nog eens vlak naast elkaar; alsof ze met een wedren bezig zijn. Wat zal het zijn: pakweg op 15 meter van me vandaan. Klik, klik, klik, klik ….…. Wat is hier in vredesnaam aan de hand! Plots dringt het besef door dat de dieren helemaal niet gefocust zijn op de man met de camera, maar het kennelijk met elkaar in het vet hebben. Omdat er in verste verte geen hen te bekennen is, kan het haast niet anders dan dat ondergetekende zomaar deelgenoot wordt gemaakt van een heus territoriumgevecht. Een haan zal een rivaal immers in het voorjaar nooit dulden in zijn territorium.

Vrijwel op de plek waar ze voor het eerst “gedrukt” tegenover zaten, stopt plots de één met de wedloop en tuift (letterlijk en figuurlijk) de ander in een omtrekkende beweging op de ander af. Snel de autogordel af, zodat er wat meer ruimte komt en dan zij we klaar voor het onverwachte duel. De verdedigende haan laat zijn vleugels zakken, terwijl de aanvaller hoog op de poten op ‘m afrent. Als je goed kijkt zie je dat beide hanen de nekveren hebben opgezet; een teken aan de wand dat het menens begint te worden.

De kennelijke uitdager, beslist ook niet voor een kleintje vervaard, richt zich echter op en neemt de imponeerhouding aan ten opzichte van zijn opponent. Daarbij zet hij zijn indrukwekkende staart recht overeind. Het is in dit geval maar goed dat de fazanten van nu al lang niet meer raszuiver zijn. Op de foto is namelijk duidelijk te zien dat de vleugeldekveren van de één duidelijk anders gekleurd (witter) zijn dan die van zijn rivaal. Op deze wijze zijn ze eenvoudig van elkaar te onderscheiden.

De rollen lijken ineens te zijn omgedraaid. Het is nu “witvleugel” die de verdedigingslinies betrekt. Mooi om te zien is dat er aanvankelijk een zekere afstand tot de soortgenoot wordt aangehouden. Het lijkt welhaast een menselijke eigenschap. Dan dagen ze elkaar uit, draaien om elkaar heen en pikken er voortdurend op los. Het lijkt er op dat de lellen rond de ogen, die fel rood van kleur zijn, het doelwit vormen.

Als witvleugel plots uithaalt naar zijn rivaal, springt deze verschrikt opzij, waarbij het zand opstuift. Mooi te zien is dat daarbij de oorpluimen worden opgezet. En daar zit je dan op niet meer dan een lassoworp afstand van het strijdtoneel.

Het lijkt alsof “bruinvleugel” nogal schrikachtig is aangelegd, getuige bijgaande foto, waarbij laatstgenoemde een acrobatische sprong ten beste geeft. Het is bijna of hij wordt gekatapulteerd. Het is een bekend gegeven dat fazanten echte sprintspieren hebben voor veel startvermogen. Dat komt ze bij gevaar heel goed van pas.

Niet veel later nemen de beide “kemphanen” andermaal tegenover elkaar plaats. Wederom neemt “bruinvleugel” het initiatief. Hij toont opnieuw imponeergedrag door het maken van een sprongetje en het opzetten van de opvallend lange staart. Deze laatste kent niet zelden verschillende kleurschakeringen en is aanzienlijk langer dan de vleugels. Soms zelfs wel vijf keer zo lang.

Een tweede sprong doet me denken aan de Masaikrijgers, die zo mooi rechtstandig omhoog kunnen springen. Ook nu weer stuift het zand omhoog en lijkt het er op dat ze elkaar in de veren willen vliegen. De uitdrukking “in de haren vliegen “gaat in dit geval niet op.

Het gevecht verplaatst zich op enig moment naar links, waar zware trekkersporen de arena wat hobbelig maken. Voorzichtig draaien de hanen hier om elkaar heen, klaar om bij het minste of geringste in actie te komen.

Het heeft er alle schijn van dat witvleugel het pleit beslecht heeft en dat zijn rivaal de pijp aan maarten geeft. Niet zelden geeft de opponent door middel van het aannemen van een nederige houding te kennen dat de strijdbijl begraven kan worden. In no-time daalt dan ook de agressiviteit bij de andere partij en kan zonder bloedverlies het strijdtoneel worden verlaten.

Maar zoals zo vaak is het schone schijn die bedriegt, want plots schiet bruinvleugel als een raket omhoog en maakt daarbij een fantastische spreidsprong, die de fotograaf onmiddellijk op het scorebord beloont met een prachtige 8.1.

Kennelijk door overmoed overmand, gooit bruinvleugel er nog maar eens een fraaie sprong tegen aan, wat eindigt in een soort dalende vlucht, zoals je dat ook bij wulpen ziet. Wat opvalt zijn de korte brede vleugels, die veel slagkracht bezitten. Goed te zien is verder dat de gedaagde de schrik behoorlijk in de benen heeft door zoveel sprong- en vlieggeweld.

En net als je het idee hebt dat de rollen volledig zijn omgedraaid, laat witvleugel eveneens zien dat ook hij aardig wat sprongkracht bezit. De bordjes kunnen ook hier weer omhoog, maar meer dan een 7,5 zit er bij deze sprong niet in. Het is enerverend om deze 2 rivaliserende fazantenhanen zo bezig te zien.

Wat te denken van deze actiefoto, waarbij de camera jammer genoeg net niet helemaal de snelheid aan kan, om de felle schermutselingen haarscherp vast te leggen. Duidelijk is wel dat beide fazantenhanen elkaar hier danig naar het leven staan.

Plots slaat de vlam in de pan en springen / vliegen beide hanen tegen elkaar op met hun sporen. Als het er zo fel aan toe gaat dan moet er welhaast snel een verliezer zijn, die genoodzaakt wordt om een ander territorium te zoeken. Vaak worden jonge hanen op deze wijze verstoten. Ook komt het voor dat oude hanen het onderspit moeten delven. In de natuur is er immers alleen plaats voor de sterkste.

Opmerkelijk genoeg lijkt het er op dat beide hanen tamelijk ongeschonden uit de heftige strijd tevoorschijn zijn gekomen. Weder om is het bruinvleugel die ook nu weer een pracht van een sprong ten beste geeft. Qua sierlijke sprongen was hij toen al voor mij de matchwinner.

Helaas zijn we al weer toe aan de laatste foto van deze bijzondere serie, waarbij helemaal duidelijk wordt wie de
bovenliggende - of liever gezegd bovenvliegende - partij was. Resumerend kan worden gezegd dat het een voorrecht was om dit strijdgewoel der gevleugelde gladiatoren van nabij te mogen meemaken.

Wim Wijering