Eurobirdwatch 2018​

Elk najaar tellen vogelaars op vaste punten in heel Europa de trekvogels, wanneer miljoenen vogels richting het zuiden vliegen; een spectaculair fenomeen. Euro Birdwatch is een initiatief van BirdLife International. In Nederland coördineert Vogelbescherming Nederland Euro Birdwatch al meer dan 20 jaar, samen met de website www.trektellen.nl.

Het doel van dit evenement is om wereldwijd aandacht te schenken aan vogels en hun leefgebieden. Hierdoor ontstaat meer draagvlak voor beschermingsactiviteiten in de verschillende deelnemende landen, doordat vogels en hun bescherming voor het voetlicht worden gebracht. Ook kan dit evenement ertoe bijdragen dat meer mensen geïnteresseerd raken in vogels. Euro Birdwatch is daarnaast een uitstekende gelegenheid om via de media het belang van Nederland voor trekvogels weer eens te benadrukken.

Euro Birdwatch 2018 vond op zaterdag 6 oktober plaats. In ons land waren het vooral vrijwilligers die tijdens Euro Birdwatch - in het hele land - trekvogels telden op meer dan 150 telposten, zowel vogelwerkgroepen als speciale telgroepen die in voor- en najaar vele uren maken om voorbijtrekkende vogels te tellen.

Een deel van de tellers foto Marcel Grunder

Door onze vereniging werd dit jaar weer geteld vanaf de kijkheuvel bij de Sterrenwacht in Lattrop. Er deden 6 personen mee aan de telling. We telden van 07.15 uur tot 13.00 uur, waarna de trek stil viel en we besloten te stoppen. Aan de hand van speciale tellijsten werden de aantallen per uur bijgehouden en steeds wisselend door één van de tellers genoteerd (zie verderop de resultaten).

Hoe ieder jaar de trek verloopt, is niet te voorspellen. Het heeft over het algemeen te maken met de weersomstandigheden in de dagen voorafgaand aan en tijdens de trek. De voorspelling voor een goede vogeltrek waren qua weersverwachtingen erg gunstig. We konden meteen al genieten van een mooie zonsopkomst. 

Mooie zonsopkomst foto Marcel Grunder

Mooie zonsopkomst foto Wim Wijering

De wind kwam uit zuidwestelijke richting, windkracht 2 en de temperatuur schommelde gaandeweg tussen de 5 en 21 graden. Gedurende de gehele periode konden we genieten van een stalende zon, met nauwelijks een wolkje aan de hemel.

Onderstaand de resultaten, zoals wij die naar Vogelbescherming Nederland hebben gestuurd middels: www.trektellen.nl  ​

Kepen beslist onderteld foto Wim Wijering

Toelichting:

Groep van bijna 200 spreeuwen in de eerste anderhalf uur foto Wim Wijering

De vinkentrek begon al direct bij het eerste ochtendlicht heel goed op gang te komen, mooie groepen tot maximaal 60/70 exemplaren vlogen over en rond de telpost richting het zuiden. Door het heldere weer zaten de groepen soms erg hoog, waardoor ongetwijfeld veel vinken gemist zijn. Ook werden er regelmatig roepende kepen tussen de vinken gehoord. Deze soort wordt waarschijnlijk behoorlijk onderteld doordat deze niet allemaal uit de groepen vinken te halen zijn. De spreeuw begon eveneens bijzonder goed. In de eerste uren trok een behoorlijk grote groep van bijna 200 exemplaren over. Ook de eerste kramsvogels en koperwieken trokken in kleine groepjes over. Voor deze soorten is de trek net pas op gang gekomen. De komende weken zullen er nog veel grotere aantallen doortrekken.

Langs trekkende staartmees foto Marcel Grunder

Pimpelmees ook steevast bij de telpost aanwezig foto Wim Wijering

Onze telpost leent zich in het bijzonder voor langstrekkende kleine zangvogels door de aanwezige struiken en bomen. Dit bleek ook door de grote aantallen langstrekkende tjiftjafs, pimpelmezen, koolmezen, staartmezen en een enkele roodborst, goudhaan en zwartkop. Tussen dit soort groepen kunnen in het najaar ook wel eens zeldzame zangertjes zitten. Dat bleek dit keer daadwerkelijk het geval. Er werd namelijk een roepje gehoord, wat direct deed denken aan bladkoning. Na wat zoekwerk werd het beestje daadwerkelijk gevonden en konden er ook mooie foto’s van gemaakt worden. Uiteindelijk bleek het zelfs te gaan om twee exemplaren, die uiteindelijk vrijwel de gehele ochtend bleven hangen rond onze telpost.

Roepje gehoord wat deed denken aan een bladkoning foto Marcel Grunder

Grote gele kwikstaart vrijwel standaard bij de telpost foto Wim Wijering

Tegen een uur of 10 kwam de volgende leuke soort langs; een heuse visarend. Op afstand werd deze eerst nog uitgescholden voor blauwe reiger maar toen hij wat dichterbij kwam, werd duidelijk dat het onmiskenbaar om een visarend ging die vlak langs de telpost vloog en het omleidingskanaal volgde. Een aantal fotografen zat zo verwonderd door de kijker te loeren dat ze uiteindelijk aan de late kant waren voor de ultieme foto. Toen de “KLM” (knobbel-zwaan) voorbij kwam vliegen waren ze wel alert.

Op het Omleidingskanaal (gekanaliseerde Dinkel) bij de trektelpost konden als vanouds bekende watervogels als wilde eend, meerkoet en waterhoen worden genoteerd. Ook waren er twee grote gele kwikstaarten aanwezig. Deze soort is meestal standaard van de partij op deze locatie. De ijsvogel die ook meestal aanwezig is rond de telpost, bleef dit keer afwezig.

Bij de KLM waren de fotografen wel alert foto Wim Wijering

Thermiekende buizerds foto Wim Wijering

Tegen een uur of 11 viel de trek behoorlijk stil en werden de aantallen snel minder. Wel kwamen voorzichtig wat “thermiekende” buizerds op gang die langzaam opschroefden en daarna afgleden richting het zuiden. Een mooi moment om even onze collega tellers van het  Ottershagen op de hoogte te brengen van de twee bladkoninkjes die nog steeds ter plaatse waren. Aangezien dit geen alledaagse soort is kwamen ze snel polshoogte nemen en konden de bladkoninkjes door iedereen mooi bekeken en gefotografeerd worden. Toen de rust wedergekeerd was kwam als kers op de taart nog een tweede visarend langs, helaas kwam deze minder mooi langs vliegen als het eerste exemplaar. Deze kon wel geruime tijd bekeken worden, omdat deze voortdurend werd lastig gevallen door kauwtjes.

Collega tellers van de telpost Ottershagen foto Marcel Grunder

Visarend ~ lastig gevallen door kauwtjes foto Wim Wijering

Tegen 13:00 uur besloten we er mee te stoppen, tevens gezien het feit dat de trek behoorlijk stil was komen te liggen en de roofvogeltrek niet leek door te zetten. Naast vogels werden ook nog vlindersoorten als klein geaderd witje, klein koolwitje, atalanta en bont zandoogje geteld. Ook vlogen er rond de telpost enkele heidelibellen, een hoornaar en een paardenbijter. Al met al een leuke gevarieerde telling, met prachtig weer en leuke soorten met als hoogtepunt de bladkoninkjes en de visarenden. Foto 14

Een van de hoogtepunten, de b ladkoning foto Wim Wijering

Tot Slot:

Ook elders in Noordoost Twente deden tellers mee aan het megakijkfestival naar vogels in het kader van Euro Birdwatch 2018. 

Goudplevier ~ leuke soort bij het Ottershagen foto Wim Wijering

• In het Ottershagen (eveneens Lattrop) werden in iets meer dan 5 uur 1577 vogels geteld. Leuke soorten, die daar gezien werden, waren onder meer: visarend (1 - waarschijnlijk dezelfde als die bij ons werd gezien), goudplevier (1), watersnip (1), bruine kiekendief (1), grote gele kwikstaart (1) en roodborsttapuit (3).  
• Bij de Oelemars in Losser werd 9 uur achtereen geteld. De teller bleef hier steken op 9265 vogels. Interessante soorten, die hier in beeld kwamen, waren: bruine kiekendief (1), rode wouw (2), smelleken (1), havik (1), steenuil (1), watersnip (3), paapje (2), stormmeeuw (1), huiszwaluw (1) en zwarte roodstaart (1). 
• Bij het vogelringstation in Overdinkel tenslotte geraakten voor de tijd van het jaar niet alledaagse soorten als Siberische tjiftjaf en kleine karekiet in de netten.

Bijna een half miljoen vinken over ons land foto Wim Wijering

Tijdens deze internationale vogelteldag werd in ons land een recordaantal overtrekkende vinken geteld. In totaal vlogen er op 06 oktober 2018 bijna een half miljoen (493.281) vinken over ons land. De bulk hiervan is afkomstig uit Scandinavië en vliegt door naar de warmere delen in Europa. Alhoewel nog niet alle telgegevens binnen zijn, weten we nu al dat er dit jaar alleen al in ons land 1.016.205 vogels werden gezien, verdeeld over maar liefst 204 soorten. De Nederlandse top 10 zag er tot slot als volgt uit:

Auteur: Vincent de Lenne
​
Foto’s:  Wim Wijering en Marcel Grunder