bijlage a
een aantal begrippen
Het lijkt ons goed om u verder nog een aantal begrippen voor te schotelen ter inspiratie. maar vooral ter aansporing om in eigen omgeving iets te ondernemen ten faveure van (wilde) bijen en vlinders. Voordat u aan de slag gaat, is het echter goed om te weten waar u overal rekening mee zou moeten en kunnen houden. Allereerst echter iets over de bron van vrijwel alle onderstaande informatie; de Cruydt Hoeck.
Cruydt Hoeck
Bij de stroken, die we binnen ons Verenigingsgebied, intussen met veel kinderen hebben ingezaaid, hebben we gebruik mogen maken van bloemzaad en graanmengsels van de Cruydt-Hoeck. Het zaaimengsel bestaat uit korensla, gele ganzenbloem, groot spiegelkokje, reukloze en echte kamille, akkerleeuwenbekje, bleke en grote klaproos, blauw walstro, kegel- en nachtsilene, bolderik, korenbloem, naaldenkervel, rood en blauw guichelheil, gewone duivenkervel, bilzekruid, witte honingklaver, akkervergeetmenietje, middelste teunisbloem, akkerviooltje, grijs- en slangekruid, paarse morgenster, wilde ridderspoor, zomer- en winterrogge, boekweit, vlas, emmer, spelt, haver, eenkoorn, alsmede zomergerst en wintertarwe.
Cruydt Hoeck
Bij de stroken, die we binnen ons Verenigingsgebied, intussen met veel kinderen hebben ingezaaid, hebben we gebruik mogen maken van bloemzaad en graanmengsels van de Cruydt-Hoeck. Het zaaimengsel bestaat uit korensla, gele ganzenbloem, groot spiegelkokje, reukloze en echte kamille, akkerleeuwenbekje, bleke en grote klaproos, blauw walstro, kegel- en nachtsilene, bolderik, korenbloem, naaldenkervel, rood en blauw guichelheil, gewone duivenkervel, bilzekruid, witte honingklaver, akkervergeetmenietje, middelste teunisbloem, akkerviooltje, grijs- en slangekruid, paarse morgenster, wilde ridderspoor, zomer- en winterrogge, boekweit, vlas, emmer, spelt, haver, eenkoorn, alsmede zomergerst en wintertarwe.
Het zaad dat we tot dusverre hebben gebruikt, werd ons geschonken door Landschap Overijssel en door de gemeente Dinkelland, waarvoor nogmaals onze hartelijke dank.
De Cruydt Hoeck is een kweker en leverancier van inheemse wilde plantenzaden en ecologisch passende bloemenweidemengsels. Zij helpen met gedegen praktisch en ecologisch advies richting gemeenten, (groen)bedrijven, plannenmakers en particulieren, maar ook met het creëren van succesvolle bloemenweides en bloemstroken. Bovendien geven zij advies bij een succesvolle aanleg en het beheer daarna. Mocht u van hun diensten gebruik willen maken surf dan eens door hun mengselwijzer. De Cruydt Hoeck is gevestigd aan het adres Abbendijk 6, te 8422 DL Nijeberkoop. Tel. 0516-441144. E-mail: [email protected]
Biodiversiteit
Door het inzaaien van mengsels van wilde bloemen kunnen we met velen een behoorlijk steentje bijdragen aan de biodiversiteit. Maar dan moet het wel op (redelijk) grote schaal gebeuren, want anders zijn het slechts “groene postzegels” in een verder eentonig (geworden) landschap. Wilde bloemen en een natuurlijke omgeving zorgen niet alleen voor voedsel, maar - zoals gezegd - ook voor een goede leefomgeving voor (wilde) bijen, vlinders, allerhande dieren en natuurlijk voor ons als mens. Hoe meer verschillende planten er immers zijn, hoe meer verschillende dieren er kunnen (over)leven.
Bestuivende insecten hebben overigens niet alleen (redelijk) algemeen voorkomende bloemen nodig. Deze zorgen weliswaar voor voedsel, zoals nectar, maar veel bijzondere insecten (eveneens bestuivers) hebben juist hele bijzondere planten nodig om te kunnen overleven. Dat zijn zogeheten waardplanten. Als dit soort planten verdwijnen, verdwijnt ook de bijbehorende vlinder of ander insect. Denk maar eens aan de klokjesgentiaan in relatie tot het gentiaanblauwtje.
Bloemenweide
Een bloemenweide is een veld bestaande uit verschillende soorten bloemen en grassen. Bij bloemenweides van inheemse wilde planten zijn er verschillende types te onderscheiden; ieder met haar eigen ontwikkeling en beheer. Een bloemenweide geeft ruimte aan allerlei natuurlijke processen. Om een bloemenweide in stand te houden, moet deze blijvend beheerd worden door mensen.
De Cruydt Hoeck is een kweker en leverancier van inheemse wilde plantenzaden en ecologisch passende bloemenweidemengsels. Zij helpen met gedegen praktisch en ecologisch advies richting gemeenten, (groen)bedrijven, plannenmakers en particulieren, maar ook met het creëren van succesvolle bloemenweides en bloemstroken. Bovendien geven zij advies bij een succesvolle aanleg en het beheer daarna. Mocht u van hun diensten gebruik willen maken surf dan eens door hun mengselwijzer. De Cruydt Hoeck is gevestigd aan het adres Abbendijk 6, te 8422 DL Nijeberkoop. Tel. 0516-441144. E-mail: [email protected]
Biodiversiteit
Door het inzaaien van mengsels van wilde bloemen kunnen we met velen een behoorlijk steentje bijdragen aan de biodiversiteit. Maar dan moet het wel op (redelijk) grote schaal gebeuren, want anders zijn het slechts “groene postzegels” in een verder eentonig (geworden) landschap. Wilde bloemen en een natuurlijke omgeving zorgen niet alleen voor voedsel, maar - zoals gezegd - ook voor een goede leefomgeving voor (wilde) bijen, vlinders, allerhande dieren en natuurlijk voor ons als mens. Hoe meer verschillende planten er immers zijn, hoe meer verschillende dieren er kunnen (over)leven.
Bestuivende insecten hebben overigens niet alleen (redelijk) algemeen voorkomende bloemen nodig. Deze zorgen weliswaar voor voedsel, zoals nectar, maar veel bijzondere insecten (eveneens bestuivers) hebben juist hele bijzondere planten nodig om te kunnen overleven. Dat zijn zogeheten waardplanten. Als dit soort planten verdwijnen, verdwijnt ook de bijbehorende vlinder of ander insect. Denk maar eens aan de klokjesgentiaan in relatie tot het gentiaanblauwtje.
Bloemenweide
Een bloemenweide is een veld bestaande uit verschillende soorten bloemen en grassen. Bij bloemenweides van inheemse wilde planten zijn er verschillende types te onderscheiden; ieder met haar eigen ontwikkeling en beheer. Een bloemenweide geeft ruimte aan allerlei natuurlijke processen. Om een bloemenweide in stand te houden, moet deze blijvend beheerd worden door mensen.
Akkerbloemen
Akkerbloemen zijn meestal éénjarige planten die gedijen op akkers. Het zijn vaak pioniers-soorten, die uitstekend kunnen samengroeien met landbouwgewassen zoals granen. Ze hebben echter wel een jaarlijkse cyclus van grondbewerking nodig, logischerwijs op een akker. Als deze cyclus doorbroken wordt, zal menige soort verdwijnen. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de korenbloem en de klaproos. Door schaalvergroting, overbemesting en herbiciden zijn veel van deze akkerbloemen vrijwel verdwenen uit onze landbouwgebieden. Ruderale vegetaties Ruderale vegetaties ontstaan geregeld op plaatsen waar de grond zo nu en dan, maar niet voortdurend “verstoord wordt”. Ruderale planten gedijen vaak goed in bewoond gebied, zoals boerenerven, verlaten moestuinen, rondom composthopen en braakliggende terreinen. De begroeiing bestaat uit éénjarige akkerbloemen, tweejarigen en (vaak kortlevende) meerjarige soorten. De soorten in ruderale mengsels zijn rijkbloeiend en geven meteen vanaf het eerste jaar na inzaai een kleurrijk resultaat. Een niet te schrale, normale bodem is gewenst. |
Bloemrijk grasland
Een bloemrijk grasland bevat naast grassen ook veel meerjarige bloemen. In een bloemrijk grasland wordt de bodem niet of nauwelijks verstoord en wordt jaarlijks één tot twee keer gemaaid. De bodem moet overigens wel relatief schraal zijn en gedurende het hele jaar vrij vochtig. Door steeds het maaisel af te voeren (laat in het seizoen augustus / september), is het mogelijk de bodem gaandeweg steeds meer te verschralen. Bloemrijke graslanden kwamen enkele decennia geleden nog op grote schaal voor in ons land. Het overgrote deel van deze bloemrijke graslanden is helaas verdwenen. Op voedselrijke bodems groeien grassen (zoals Engels – en Italiaans gras) en maïs sneller, waardoor er eenvoudigweg geen plaats meer is voor wilde planten. Naast het verlies van een grote variatie aan wilde bloemen is hierdoor ook de bijbehorende fauna verdwenen. Voor veel insecten, bijen en vlinders zijn veel inheemse bloemen van essentieel belang voor hun voortbestaan. Maar wat te denken van weidevogels (kieviten, grutto’s, tureluur s wulpen en scholeksters) en zoogdieren, zoals hazen. Wie had ooit gedacht dat de kievit ooit uit onze weilanden zou verdwijnen? Hoe weinig hebben we er nog maar over. Door het hernieuwd creëren van bloemrijke graslanden kunnen we bijdragen aan het herstel van de biodiversiteit. Door eenvoudigweg zaden van wilde bloemen in te zaaien, wordt de natuur een handje geholpen en kan het proces aanzienlijk worden versneld.
Een bloemrijk grasland bevat naast grassen ook veel meerjarige bloemen. In een bloemrijk grasland wordt de bodem niet of nauwelijks verstoord en wordt jaarlijks één tot twee keer gemaaid. De bodem moet overigens wel relatief schraal zijn en gedurende het hele jaar vrij vochtig. Door steeds het maaisel af te voeren (laat in het seizoen augustus / september), is het mogelijk de bodem gaandeweg steeds meer te verschralen. Bloemrijke graslanden kwamen enkele decennia geleden nog op grote schaal voor in ons land. Het overgrote deel van deze bloemrijke graslanden is helaas verdwenen. Op voedselrijke bodems groeien grassen (zoals Engels – en Italiaans gras) en maïs sneller, waardoor er eenvoudigweg geen plaats meer is voor wilde planten. Naast het verlies van een grote variatie aan wilde bloemen is hierdoor ook de bijbehorende fauna verdwenen. Voor veel insecten, bijen en vlinders zijn veel inheemse bloemen van essentieel belang voor hun voortbestaan. Maar wat te denken van weidevogels (kieviten, grutto’s, tureluur s wulpen en scholeksters) en zoogdieren, zoals hazen. Wie had ooit gedacht dat de kievit ooit uit onze weilanden zou verdwijnen? Hoe weinig hebben we er nog maar over. Door het hernieuwd creëren van bloemrijke graslanden kunnen we bijdragen aan het herstel van de biodiversiteit. Door eenvoudigweg zaden van wilde bloemen in te zaaien, wordt de natuur een handje geholpen en kan het proces aanzienlijk worden versneld.
Onderbegroeiing
Een kruidachtige onderbegroeiing is een essentieel onderdeel van houtgewassen. Onder bomen en struiken is de concurrentie met grassen vaak veel kleiner, doordat er minder zonlicht beschikbaar is. Hierdoor krijgen bepaalde bloemen een betere kans. In een structuur van bomen, struiken en kruiden vinden veel dieren niet alleen voedsel, maar ook goede schuilmogelijkheden.
Een kruidachtige onderbegroeiing is een essentieel onderdeel van houtgewassen. Onder bomen en struiken is de concurrentie met grassen vaak veel kleiner, doordat er minder zonlicht beschikbaar is. Hierdoor krijgen bepaalde bloemen een betere kans. In een structuur van bomen, struiken en kruiden vinden veel dieren niet alleen voedsel, maar ook goede schuilmogelijkheden.
Tekst: Wim Wijering
Foto’s: Wim Wijering
Foto’s: Wim Wijering