eurobirdwatch 2024
Woord vooraf:
Euro Birdwatch is een initiatief van BirdLife International. Het vond dit jaar voor de 29e keer in successie plaats. Het doel van dit evenement is om aandacht te vragen voor vogeltrek in het algemeen en gebieden, die vogels aandoen, in het bijzonder. Gedurende het afgelopen weekend (5 en 6 oktober) hebben wederom duizenden vogelaars uit 34 verschillende Europese landen gelijktijdig vogels geteld. Met name werd gekeken naar trekvogels, die op weg waren naar zuidelijke gebieden. Al met al trokken er miljoenen vogels voorbij.
Euro Birdwatch is een initiatief van BirdLife International. Het vond dit jaar voor de 29e keer in successie plaats. Het doel van dit evenement is om aandacht te vragen voor vogeltrek in het algemeen en gebieden, die vogels aandoen, in het bijzonder. Gedurende het afgelopen weekend (5 en 6 oktober) hebben wederom duizenden vogelaars uit 34 verschillende Europese landen gelijktijdig vogels geteld. Met name werd gekeken naar trekvogels, die op weg waren naar zuidelijke gebieden. Al met al trokken er miljoenen vogels voorbij.
In ons land waren dit jaar wederom ruim 150 telposten ingericht. Als steeds werd het vogeltrekspektakel gecoördineerd door Vogelbescherming Nederland, waarbij nauwe samenwerking plaats vond met www.trektellen.nl.
Euro Birdwatch staat of valt met het weer. Helder zicht met wat bewolking is ideaal om te tellen, net als lichte tegenwind, want dan vliegen de vogels lager en worden ze eerder opgemerkt. Deze combinatie vergemakkelijkt in de regel het tellen. Al de hele week was het in ons deel van Europa prachtig bestendig weer. Voor veel trekvogels is onder dergelijke omstandigheden dan nog niet het moment aangebroken om naar andere voedselgebieden te vertrekken. Door aangeboren drang gebeurt dit immers op instinct.
Voor de beste resultaten (lees: meer vogels) is het in ons land van belang dat er flinke “aanvoer” is vanuit het noorden en oosten van Europa. Elders in ons land (met name aan de kust) was kennelijk sprake van enige doortrek. In onze regio was de aanvoer helaas behoorlijk laag.
|
Landelijke gegevens:
In totaal werden in ons land op de teldag 383.904 vogels (inclusief de pleisteraars) geteld, verdeeld over 204 soorten.
Landelijke top 10 (inclusief pleisteraars):
Bijzondere waarnemingen (landelijk):
De bekende landelijke krenten in de “vogelpap” waren onder meer: koereiger (69), rode wouw (33), zeearend (29), kraanvogel (21), grote pieper (13), visarend (7), bladkoning (5), roodkeelpieper (4), graszanger (3), Europese kanarie (3), grauwe kiekendief (2) en parelduiker, ijsduiker, zwarte wouw, steppekiekendief, wespendief, roodpootvalk, duinpieper, Siberische boompieper, buidelmees, zwartkopgors en bosgors allemaal 1 exemplaar.
|
Onze deelname:
Bij aanvang was het frisjes en was er zelfs vorst aan de grond. De temperatuur was bij het begin dan ook niet hoger dan 2° C. Er was overigens wel sprake van een mooie met mist omfloerste zonsopkomst. Aan het eind van de telling liep de temperatuur op tot 14° C. Gewoontegetrouw werd er beurtelings gewerkt met uurtellijsten.
|
Als te doen gebruikelijk werd er door ons geteld vanaf de kijkheuvel bij de Sterrenwacht in Lattrop. Van onze Vereniging deden op deze teldag 6 tellers mee, te weten: Jan Nijmeijer, Johan Drop, Jan Peddemors, Marcel Grunder, Ruben Koiter en Wim Wijering. Later sloot ook Jos Visschedijk zich nog bij ons aan. We zijn gestart om 07.30 uur en hebben doorgeteld tot 14.00 uu
|
Veel trekvogels vlogen waarschijnlijk hoog over, waardoor we lang niet alles in de kijker kregen. Het plaatselijke verkeerslawaai zal er zeker voor gezorgd hebben dat we menig piepje hebben gemist. Gekscherend werd geopperd om volgend jaar de weg maar tijdelijk af te sluiten. Pas tegen lunchtijd zagen we de eerste wolken aan het firmament verschijnen en begon het lichtelijk te waaien. Wellicht hierdoor kregen we nog een heel klein staartje mee van wat buizerdtrek met warempel toch ook weer een rode wouw.
Eigenlijk was het op de 5e dag van de maand eigenlijk té mooi weer. De laatste jaren merken we dat het trekgedrag eind september/begin oktober stagneert. Dat zal zeker met de opwarming van de aarde te maken hebben. Het is wellicht naar de toekomst toe te overwegen Eurobirdwatch pakweg veertien dagen later te plannen. Daar gaan wij evenwel niet over.
Dat het mooi weer was, was ook te zien aan de vlindersoorten en overige insecten, die bij ons in de buurt rondvlogen. Genoteerd werden en passant soorten als bont zandoogje, atalanta, citroenvlinder, roodbruine heidelibel, Duitse wesp etc. Over die laatste soort gesproken: “Enkele dagen eerder werd de uitkijkpost opslagvrij gemaakt met een bosmaaier. Daarbij werd ook het bewoonde nest van genoemde wespensoort geraakt. En dat heeft onze ijverige Marcel geweten. Hij werd maar liefst 6 keer gestoken! “
|
Onze vogel top 10:
1. Spreeuw |
474 |
6. Pimpelmees |
81 |
2. Kauw |
274 |
7. Holenduif |
76 |
3. Grauwe gans |
204 |
8. Tjiftjaf |
71 |
4. Houtduif |
96 |
9. Kievit |
62 |
5. Gans spec. |
91 |
10. Vink |
54 |
Toelichting
Van roofvogeltrek was tijdens de telling nauwelijks sprake. We moesten het doen met 26 buizerds, 5 sperwers en 1 rode wouw. Kleinere vogels, als pimpelmees en tjiftjaf, trokken in groepjes langs onze telpost en verplaatsten zich alle kanten op met in hun kielzog menige kool- en staartmees.
|
De boerenzwaluw, die op 21 september j.l. nog in redelijke aantallen overtrok, belandde deze keer niet meer in de top 10. Ten opzichte van een jaar eerder werd de top 10 overigens toch behoorlijk door elkaar geschud. De vink is normaliter in de top 3 terug te vinden, maar eindigde deze keer slechts op de 10e plek. De spreeuw was wel weer de onbetwiste nummer 1. Kauw, houtduif en holenduif hielden zich vooral in de buurt op. Bovendien kunnen de aantallen van meerdere soorten vrijwel zeker zijn “overteld”.
|
Aan onze ogen trokken verder voorbij: raaf, grote gele kwikstaart, wintertaling, Nijlgans en een drietal knobbelzwanen, die met zwiepende vleugels vlak voor ons langs vlogen.Bijzonder was ook evenzovele overvliegende brandganzen. Verder werd aan de oever van de Dinkel wederom een ijsvogel opgemerkt. Leuk was ook een roepende waterral bij het watertje in het Beneden Dinkeldal .
|
Het meest opmerkelijke van deze dag was eigenlijk toch de doortrek - met foerageeronderbrekingen - van achtereenvolgens 81 pimpelmezen, 71 tjiftjafs, 53 koolmezen en 36 staartmezen. Hiertussen zat ook tenminste 1 zwartkop en 1 goudhaan. Al deze kleinere soorten deden zich onderweg tegoed aan vliegjes en bladluizen, die onderaan de bladeren van onder meer een wilde appelboom zaten. Dat er uiteraard veel foto’s zijn gemaakt van deze voortdurende stroom aan kleine doortrekkertjes, laat zich raden.
De telpost is in de regel goed voor een redelijk aantal merels. Dit keer verschenen er slechts 2 op de tellijst. Het heeft er alle schijn van dat de merels weer te maken hebben met het usutuvirus wat door muggen wordt overgedragen. In augustus was dit overigens al te merken. Verder trokken op grote afstand groepjes met in totaal 91 ganzen over, die niet op naam gebracht konden worden. Deze ganzen (spec.) kwamen daarmee zelfs op de 5e plek van onze top 10.
Op enig moment konden we genieten van een vlak boven ons hoofd thermiekende buizerd, evenals een juveniele aalscholver. Ook trok een door de zon goudgeel beschenen grote zilverreiger aan ons voorbij.
Uiteindelijk telden we 1820 vogels, verdeeld over 53 soorten. Onderstaand onze totaallijst ten tijde van Euro Birdwatch 2024
Tot slot:
We hebben ondanks de wat mindere trekresultaten toch optimaal kunnen genieten van het weer en het gezamenlijk tellen. In positieve zin werd er ook flink gesteggeld onder elkaar. Het zou vreemd zijn als dat niet meer zou gebeuren. Gestruind werd er ook en één van ons was zelfs aan het multitasken, terwijl een derde het water afspeurde vanaf de brug. Zoals u kunt vaststellen, kwamen de fotografen goed aan hun trekken.
Kortom; het tellen van vogels is en blijft een gezellige en nuttige aangelegenheid. Volgend jaar gewoon weer!
Samenstelling: Wim Wijering
Foto’s: Wim Wijering, Marcel Grunder en Johan Drop
Foto’s: Wim Wijering, Marcel Grunder en Johan Drop