NATUUR- EN VOGELWERKGROEP --"DE GRUTTO"
  • Home
  • Werkgroepen
    • Weidevogel bescherming
    • Aktiviteiten >
      • Landschapsonderhoud
      • Excursie verslagen
      • Ringaktiviteiten
      • Waarnemingen
    • Uilen
    • Zwaluwen
    • Nestkasten
  • Foto 's
    • Recente foto's
    • Natuurkalender
    • Amfibieën en reptielen
    • Flora
    • Juffers en libellen
    • Landschappen
    • Paddenstoelen
    • Vlinders
    • Vogels
    • Zoogdieren
    • Aruba
  • Jeugd
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2020
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2019
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2018
    • Scholenproject Red de vlinder en de Bij 2017
    • Scholenproject Red de vlinder en de bij 2016
    • Jeugdnatuurgroep
    • Voorlichting en educatie
  • Overig
    • Vogeltrektellingen
    • Soortbeschrijving
    • Bijzondere verhalen
    • Reisverslagen
    • Natuurnieuws
    • Vraag en Antwoord
    • Uit de oude doos
    • In memoriam
  • Contact

natuurkalender april 2025

Hoe gek het wellicht ook moge klinken, maar de maand april was duidelijk te zacht voor de tijd van het jaar. Het was bovendien een zeer zonnige maand. Alleen in 2007, 2011 en 2020, was de kalendermaand zonniger. Het zal u niet verbazen dat het fotografengilde er met dat mooie weer geregeld op uit is getrokken. Dat heeft een mooie soortendiversiteit heeft opgeleverd. Dat komt mede omdat twee fotografen uit onze gelederen in april een natuurtrip naar Spanje hebben gemaakt. 

Heel Wat in West Andalusië gemaakte vogelfoto’s zijn te vinden bij de rubriek recente foto’s, maar ook in deze serie hebben we een 9-tal leuke soorten opgenomen. Dat zijn achtereenvolgens:  nachtegaal, Iberische klapekster, ralreiger, kwak, lepelaar, zomertortel,  dwergarend, Europese flamingo en purperkoet. Uit eigen land hebben we daar nog groenling, zwartkop, bonte vliegenvanger, grote gele kwikstaart, gekraagde roodstaart, spreeuw en visdiefje aan toegevoegd.  

De florawereld wordt opgeluisterd met soorten als leverbloempje, bosgeelster en donkersporig bosviooltje. De insectenwereld kende deze maand enkele spectaculaire zeldzaamheden, zoals kleine rooddijbladloper, gestreepte molmzweefvlieg, hommelmallota en poelschaatsenrijder. Oranjetipje, landkaartje en driedoornig stekelbaarsje completeren deze maand de kalender.  Veel kijk- en leesplezier toegewenst.
​
Passend bij de maand luiden we de voorjaarsmaand in met een aantal voorjaarszangers.
Afbeelding
Zwartkop 04-04-2025 Kanaal Z.Z. Albergen foto Marcel Grunder
Ook dit mannetje van de Bonte Viegenvanger (Fycedula hypoleuca) zingt op bijgaande foto z’n hoogste lied. De mannetjes van deze soort zijn eerder terug uit hun Afrikaanse winterkwartier dan de vrouwtjes en doen hun uiterste best om in de buurt van een leegstaand nestkastje passerende vrouwelijke “partners” te lokken en aan zich te binden. Dit exemplaar was daar ten tijde van deze opname kennelijk nog niet in geslaagd. Het beestje zong evenwel onvermoeibaar door, onderwijl wel steeds in het uitverkoren kastje kijkend of er geen kapers op de kust waren. Plaatsing van nestkasten voor deze soort is welhaast een “must”. Bijna alle bonte vliegenvangers in Nederland broeden namelijk in nestkasten. Binnen onze gelederen is het een belangrijke nestkastsoort. Een tijdje geleden was er in heel Nederland geen plek te vinden waar zoveel bonte vliegenvangers jaarlijks tot broeden overgingen
De melodieuze zang van de Zwartkop (Sylvia atricapilla) is in het voorjaar vrijwel overal te horen. Voor deze soort hoeven we - met het oog op de toekomst – niet bevreesd te zijn. Het gaat de soort namelijk in alle opzichten voor de wind. Het is dan ook een soort, die de afgelopen decennia sterk in aantal is toegenomen. Dat komt met name door natuurlijker bosbeheer en ouder wordende bossen. De naamgeving van deze vroege zanger is eigenlijk alleen van toepassing op het mannetje. Deze heeft inderdaad een zwart kapje, zoals te zien op bijgaande foto. Het “petje” van het vrouwtje is daarentegen bruin. Ze zijn gemakkelijk uit elkaar te houden. Dit mannetje doet er met z’n uitbundige zang alles aan om aan soortgenoten duidelijk te maken dat dit zijn territorium is.
Afbeelding
Bonte vliegenvanger 26-04-2025 Kanaal Z.Z. Albergen foto Marcel Grunder
Foto
Nachtegaal ~ met zang ~ 23-04-2025 omgeving Ronda Spanje foto Wim Wijering
Als er echter één fenomenale zanger in het vogelrijk te horen is, is het wel de Nachtegaal (Luscinia megarhynchos). Zijn zang is melodisch en rijk aan variatie. Het geheel bestaat uit een mix aan fluitende tonen en trillers, vaak eindigend met het kenmerkende tjuu, tjuu, tjuu. Vergeleken met andere vogels bevat zijn zang veel complexe melodieën. Helaas staat de “koning van de nacht” als kwetsbaar te boek op de Rode Lijst van Nederlandse broedvogels. Verdroging van bossen in met name de oostelijke helft van ons land heeft voor deze soort geleid tot te ruige vegetatie en daar voelt deze “volkszanger” zich allesbehalve thuis. Alhoewel z’n naam er vanaf geleid is, zingt de nachtegaal niet alleen ’s nachts, maar ook overdag. Voor deze zanger is Spanje - vergeleken met Nederland - evenwel nog een eldorado. Vrijwel overal is deze zanger gelukkig nog te horen, alhoewel je ze vrijwel nooit te zien krijgt. Toch is dat - getuige deze foto - bij dit zingende mannetje gelukt.
Nu we ongemerkt de overstap naar Zuid Europa hebben gemaakt, laten we u een aantal  vogelsoorten zien, die we hier niet of weinig te zien krijgen, zoals deze Iberische Klapekster (Lanius meridionalis). Ook dit exemplaar zat boven op een aantal bloeiende distels zachtjes zijn liedje te “prevelen”. Het beestje wordt ook wel Zuidelijke klapekster genoemd en werd vroeger beschouwd als een ondersoort van de bij ons - in de winter - bekende klapekster (Lanius excubitor). De Iberische Klapekster komt alleen voor in Spanje en Portugal en in een klein deel van Zuid Frankrijk. Met hun haaksnavel vangen ze levende prooien, zoals hagedissen, veldmuizen, kleine vogels en grote insecten. Zoals bekend, worden gevangen prooien als voedselvoorraad op doornen en prikkeldraad gespietst.
Foto
Zomertortel 28-04-2025 Coto Do ñana Spanje foto Wim Wijering
Foto
Iberische klapekster 26-04-2025 West Andalusië Spanje foto Wim Wijering
De eens zo talrijk in ons land voorkomende Zomertortel (Streptopelia turtur) is in Spanje gelukkig nog een vrij algemene broedvogel. Tijdens onze natuur- en vogeltrip door West Andalusië hebben we dit voorjaar heel vaak het bekende turr - turr van deze duivensoort mogen beluisteren. Zomertortels zijn in de regel erg schuw. Het afgebeelde exemplaar liet zich - weliswaar van gepaste afstand - evenwel gemakkelijk portretteren. Het is een mooie duivensoort om te zien. In ons land zijn alle duiven standvogels, met uitzondering van deze soort, die als enige de winter in zuidelijke streken doorbrengt. De afname van de zomertortel vindt in ons land al plaats vanaf de jaren '70.  Er is helaas nog maar één procent over van de populatieschatting uit de vijftiger jaren!
Tijdens onze trip kwam een Dwergarend (Hieraaetus pennatus) laag overvliegen. Zo’n buitenkansje laten we natuurlijk niet zomaar voorbijgaan. De repeteer op de camera werd dan ook snel in stelling gebracht. Het observeren en fotograferen van vliegende, zwevende, cirkelende en “thermiekende” roofvogels is in Spanje sowieso leuk om te doen en vaak meer dan de moeite waard. De afgebeelde soort is ongeveer net zo groot als een buizerd en is daarmee de kleinste arend die in Europa voorkomt. Z’n spanwijdte reikt niet verder dan 110 – 130 cm. Ze komen zowel voor in een lichte als in een donkere vorm. De lichte vorm komt het meest voor. Op het oog lijken dwergarenden in de lucht niet zelden tweekleurig.
Foto
Ralreiger 29-04-2025 Coto Do ñana Spanje foto Johan Drop
Foto
Dwergarend 28-04-2025 Coto Don ana Spanje foto Wim Wijering
Een soort, die in de vlucht ook tweekleurig lijkt, is de Ralreiger (Ardeola ralloides). Deze relatief kleine, geelbruine reigersoort lijkt qua postuur wel wat op een ral, waarmee meteen de wetenschappelijke naam is verklaard. Alhoewel er de laatste jaren wel eens ralreigers in ons land worden waargenomen, is en blijft het toch een zeldzaamheid. Met name in de Coto Doñana in Spanje zijn ze evenwel allesbehalve zeldzaam. We hebben dan ook menig exemplaar mogen aanschouwen en kunnen fotograferen, vooral omdat ze niet al te schuw zijn. Nochtans is het ook voor Europese begrippen een erg schaarse soort. Kenmerkend bij ralreigers zijn de geheel witte vleugels, die echter pas opvallen als ze opvliegen. Ook valt in de broedtijd ogenblikkelijk de helder blauwe snavel met zwarte eindpunt op.
Een andere reigersoort, die we met name in de Coto Doñana in Spanje vaak zijn tegengekomen, is de Kwak (Nycticorax nycticorax). Net als de tjiftjaf, de grutto en de kievit heeft deze soort zijn naam te danken aan het geluid dat het beestje voortbrengt. Het is een relatief kleine reigersoort die in grote delen van de wereld voorkomt. In ons land is het een vrij zeldzame soort. Het zijn van origine koloniebroeders, die zich ophouden in uitgestrekte moerasgebieden. De vogels foerageren vooral ’s nachts en worden daardoor tot de zogeheten nachtreigers gerekend. Ons land kent menige verwilderde kwak. Dat zijn vogels, die in dierentuinen zijn geboren en vandaaruit zijn ontsnapt of vrijgelaten. Het is al weer bijna 12 jaar geleden dat er langs de Stakenbeek in Oldenzaal een jonge kwak werd ontdekt. Voor Twentse begrippen was dat destijds best bijzonder. 
Foto
Kwak 28-04-2025 Coto Doñana Spanje foto Johan Drop
Foto
Europese flamingo 25-04-2025 West Andalusië Spanje foto Johan Drop
Vogels hebben een snavel die is aangepast aan hun leefgebied en het voedsel wat ze eten. Een vogel met een wel heel aparte snavel is de Lepelaar (Platalea leucorodia). Het is een grote witte vogel met een unieke lepelvormige snavel, waarmee hij door het water “heen en weer lepelt”, op zoek naar voedsel. In prachtkleed zijn ze te herkennen aan een oranjegele borstvlek en een lange, dikke, afhangende of in dit geval zelfs uitstaande kuif. In Spanje zijn we onderweg zeker 3 grote broedplaatsen tegengekomen, waarbij gezamenlijk in hoge bomen werd gebroed met onder meer kwakken, kleine zilverreigers en ooievaars. Op de foto ziet u zo’n broedpaar op het nest, hoog in de boom. Van enige vorm van schuwheid was bij deze vogel geen enkele sprake.  
Natuurlijk kregen we in Zuid Spanje ook heel wat Europese Flamingo’s (Phoenicopterus roseus) voor de lens. Dat was allesbehalve moeilijk, want op heel wat plekken waren deze grote opvallend gekleurde vogels te zien. De Europese of Grote Flamingo is de enige flamingosoort die officieel in Europa in het wild voorkomt. In ons land kun je echter ook andere vrij vliegende flamingo’s tegenkomen. Dat zijn nakomelingen van ooit ontsnapte vogels, zoals de Chileense, de Kleine en de Caribische flamingo. Deze soorten broeden gemengd in het Zwillbrocker Venn, net over de grens met Duitsland. Van de Europese flamingo zijn tijdens onze reis tientallen foto’s gemaakt. Hopelijk valt de uitverkoren opname bij u in de smaak. 
Foto
Lepelaar ~ paar op nest ~ 28-04-2025 Coto Doñana Spanje foto Johan Drop
Foto
Purperkoet 29-04-2025 Coto D oñana Spanje foto Johan Drop
De laatste “Spanjesoort”, die we u met toelichting willen laten zien, is de Purperkoet (Porphyrio porphyrio). Deze grote rallensoort komt in Europa voor in Spanje, Portugal, de Camargue in Zuid Frankrijk en op Sardinië. Pas in december 2021 werden de eerste exemplaren in ons land waargenomen. Het is voor Nederlandse begrippen dan ook een dwaalgast. Het is een opvallende, tamelijk grote gekleurde vogel, die wel 50 cm groot kan worden. Ze vallen vooral op door hun glanzend donkerblauwe en paarse verenkleed, de grote dikke felrode snavel en de lange felrode poten. Ook het felrode schild op het voorhoofd en de witte onderstaartdekveren zijn bekende kenmerken. Op de voorlaatste dag van onze trip hebben we - zij het kort - van dit bijzonder kleurrijke beest korte tijd kunnen genieten.
Eén der onzen heeft een mooi vakantiehuisje in Drenthe, gelegen aan de Grote Rietplas in Emmen. Het bijbehorende vlondertje met aanlegpaal aan het water wordt door diverse vogelsoorten benut om er even uit te rusten, het verenkleed een poetsbeurt te geven, maar ook om een prooi te verorberen, avances te maken en te paren. En avances maken dat kunnen Visdiefjes (Sterna hirundo)! Tijdens de balts zit het vrouwtje nerveus en roepend op de vlonder te wachten, totdat het mannetje een prooi voor haar aandraagt. Dat is veelal de voorbode dat ze paringsbereid is. Het mannetje in kwestie gaat op deze bijzondere plaat in z’n ijver zelfs zo ver dat hij een diepe buiging maakt voor z’n partner. Enige hoffelijkheid is het mannetje dan ook niet vreemd. Daar kunnen wij als mens nog wat van leren.  
Foto
Visdiefje ~ baltshouding 12-04-2025 Grote Rietplas Emmen foto Leo Wijering
Foto
Grote gele kwikstaart ~ man ~ 12-04-2025 Witte Veen Buurse foto Marcel Grunder
In eigen land zijn er uiteraard ook opnames van onze gevleugelde vrienden gemaakt. Een vogel, die we het gehele jaar door bij water, maar dan wel bij (snel) stromend water, kunnen tegenkomen, is de Grote Gele Kwikstaart (Motacilla cinerea). Ze fladderen langs beekjes en stroompjes met vistrappen, waar ze al wippend met hun staart op een steen, langs de oever of op een tak gaan zitten tot ze een insect kunnen verschalken. De extra lange staart, die aan de bovenzijde zwart en aan de onderzijde wit is, is kenmerkend voor deze kwikstaartsoort. De soort doet het echter al jarenlang niet meer zo goed in ons land; zeker bij ons in Twente. Onze regio stond nota bene jarenlang bekend als één van de belangrijkste bolwerken van deze beekminnende soort. Het afgelopen jaar werden er bijvoorbeeld nog maar 46 territoria in Twente vastgesteld. Wat er precies aan de hand is, is niet geheel duidelijk.
Op de foto nu een Gekraagde Roodstaart (Phoenicurus phoenicurus), één van de mooiste vogels van ons land. Met het zwart, grijs, een vleugje wit bij het oog en het roestbruin op de buik en staart is het mannetje een pareltje. Halverwege april komen ze terug vanuit hun overwinteringsgebied ten zuiden van de Sahara. De vroegste exemplaren eisen de beste plekken op. De laatkomers moeten het doen met minder geschikte plekken. Net als vele andere soorten is deze roodstaartsoort jammer genoeg lang niet meer zo algemeen als enkele 10-tallen jaren geleden. Het zijn holenbroeders, die gek genoeg niet al teveel gebruik maken van nestkasten, niet zoals bijvoorbeeld de bonte vliegenvanger.
Foto
Groenling ~ vrouw ~ 11-04-2025 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Foto
Gekraagde roodstaart ~ man ~ 14-04-2025 Bargerveen foto Leo Wijering
Qua kleurstelling valt dit Groenlingvrouwtje (Chloris chloris) in het niet bij de vorige soort. Bij het wegvliegen zie je bij deze vinkachtige - en vooral bij het mannetje - echter wel veel geel, zowel in de vleugelslagpennen als in de staart. Het gaat bij deze foto evenwel niet zo zeer om de kleurstelling, maar om de sereniteit en de sfeer, die deze opname uitstraalt. Alleen al het wachten tot de vogel deze zitplek heeft ingenomen, is een kunst op zich. De fotograaf in kwestie heeft oog voor dit soort situaties en maakt daar graag gebruik van. Groenlingen doen overigens hun naam alle eer aan. Ze hebben namelijk allerlei tinten groen in hun verenkleed. Ze bewonen vooral cultuurlandschappen met voldoende dichte struiken.
Van dezelfde hand is ook deze sfeerfoto van een Spreeuw (Sturnus vulgaris) aan de waterkant. Hoe mooi is deze vogel in al zijn schoonheid afgebeeld met die prachtige, iriserende kleuren, omdat de zon erop schijnt. Van afstand lijken spreeuwen zwart, maar het broedkleed is glanzend paars, groen en blauw, zoals u kunt zien. De gele snavel maakt het geheel compleet. Naast de kleurtinten zijn spreeuwen ook nog eens begenadigde imitators. In hun zang doen ze niet alleen andere vogels na, maar imiteren ook andere geluiden, zoals honden, katten, motorfietsen, rolkoffers op straat, een treindeur die opent en zelfs bootsen ze de sirene van een ambulance na. Met deze veelzijdige soort sluiten we deze 16-delige vogelserie af.
Foto
Spreeuw 11-04-2025 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Foto
Leverbloempje 01-04-2025 Teutoburgerwoud Dld foto Gerard Benerink
Ook de Bosgeelster (Gagea lutea) kreeg in hetzelfde woud eveneens de nodige aandacht. In Nederland is het een zeldzame soort. Deze geelstersoort behoort tot de leliefamilie en is zowel in loofbossen als in grasland te vinden. Deze moeten dan wel vochtig en voedselrijk zijn. De stervormige gele bloemen zijn tweeslachtig  en hebben zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen. Als ze uitgebloeid zijn, vormen ze doosvruchten. Hierin zitten zogeheten mierenbroodjes. Het zaad wordt vanuit deze “broodjes” door mieren verspreid. Hoe ingenieus zit de natuurwereld in elkaar.
Foto
Donkersporig bosviooltje 01-04-2025 Teutoburgerwoud Dld foto Gerard Benerink
We prijzen ons gelukkig dat al onze natuurfotografen veelal hun eigen voorkeuren hebben. Eén van hen geniet vooral van het vastleggen van de in- en uitheemse flora. Een mooie foto is door hem in het Teutoburgerwoud gemaakt van het Leverbloempje (Hepatica nobilis). Dit 20 cm hoge plantje ziet er prachtig uit met zijn lilakleurige bloemen en opvallende bladeren. In de maanden maart en april staan de leverbloempjes reeds in bloei. De kleur van de bloemen wil nog wel eens variëren van blauw, roze tot wit. Bij het fotograferen van planten is het handig om een groot diafragma (een laag f-getal) te gebruiken. Je scherptediepte wordt daardoor kleiner en de achtergrond waziger. Hierdoor krijg je de bloem scherp en de voor- en achtergrond onscherp. De foto wordt zo rustiger waardoor de bloem meer aandacht krijgt
Foto
Bosgeelster 01-04-2025 Teutoburgerwoud Dld foto Gerard Benerink
Minstens zo zeldzaam in ons land is het Donkersporig Bosviooltje (Viola reichenbachiana). De foto is alleen niet In Nederland gemaakt, maar in hetzelfde Duitse woud als bij de vorige 2 soorten. De afgebeelde soort lijkt erg veel op het Maarts Viooltje (Viola odorata). De “Maartse” begint in maart te bloeien. De “donkersporige” begint meestal in april en bloeit door tot begin mei. Groeien doen ze meestal in loofbos en heel soms in naaldbos. De soort staat bijna altijd op schaduwrijke plekken. Het donkersporig bosviooltje is te herkennen aan het donkerblauwe tot paarskleurige spoor. Vermeldenswaard is verder dat het de waardplant is voor de grote parelmoervlinder
Over nu naar nog meer zeldzaamheden, waar onze jongste telg uit het fotografengilde - vooral als het om insecten gaat - kennelijk patent op heeft. Wat te denken van deze fotogenieke Kleine Rooddijbladloper (Chalcosyrphus valgus); een zeer zeldzame zweefvlieg, die pas door 24 mensen in Nederland ooit is gezien! Het is een bladloper die gemakkelijk te herkennen is aan de opvallende rode dijen. In ons land komt de kleine rooddijbladloper eigenlijk alleen voor in de Peel, al zijn er wel eens een paar exemplaren ergens anders aangetroffen. Gek genoeg komt de soort uit hetzelfde geslacht als de nu volgende soort. Beide soorten lijken evenwel ~  qua uiterlijk ~  totaal niet op elkaar. Vergelijk zelf maar.
Foto
Gestreepte molmzweefvlieg 06-04-2025 Elzetterbos Vaals foto Jaimey Wilbers
Foto
Kleine rooddijbladloper 20-04-2025 Deurnse Peel foto Jaimey Wilbers
Qua Nederlandse naam en uiterlijk totaal niet gelijkend, maar de hier afgebeelde Gestreepte Molmzweefvlieg (Chalcosyrphus eunotus) is wel degelijk nauw verwant aan de vorige soort. Deze zweefvlieg is heel kieskeurig is; je kunt hem alleen vinden bij snelstromende beken in oude loofbossen met veel dood hout. Het is mede daarom dat deze soort nog zeldzamer is dan zijn broertje; de kleine rooddijbladloper. De molmzweefvlieg lijkt daarnaast heel sterk op de gevlekte molmzweefvlieg. De verschillen tussen beide soorten zijn minimaal. Alleen de grijze lengtestrepen op het halsschild zijn goed herkenbare kenmerken. Vreemd genoeg hebben ze de juist wel sterk gelijkende gevlekte molmzweefvlieg in een ander geslacht (Brachypalpus) geplaatst. Soms is de wetenschap niet helemaal te begrijpen. 
Om het zeer zeldzame zweefvliegtrio voor april compleet te maken, hebben we tot slot ook nog de Hommelmallota (Mallota fuciformis) voor u. Deze spectaculaire imitator van de weidehommel is een soort die moeilijk te verwarren is met welke andere zweefvlieg dan ook. De hommelmallota heeft inderdaad veel weg van een hommel en vliegt hoog in de bomen. Slechts af en toe komt het beestje naar beneden om wat bloemen te bezoeken van bijvoorbeeld sleedoorn of wilg. De soort is dan wel nog steeds zeer zeldzaam, maar desalniettemin is de hommelmallota momenteel wel overduidelijk bezig aan een ware opmars. De waarnemingen van hommelmallota's dit jaar zijn namelijk vertienvoudigd ten opzicht van drie jaar geleden. Hopelijk wordt deze stijging doorgezet.
Foto
Poelschaatsenrijder ~ paring ~ 22-04-2025 omgeving Lochem foto Fons Wijering
Foto
Hommelmallota 09-04-2025 Planken Wambuis Ede foto Jaimey Wilbers
In ons land komen 8 soorten schaatsenrijders voor, waaronder deze parende Poelschaatsenrijders (Gerris lacustris). Het is de meest algemene van de acht. Ze lijken sterk op elkaar. Uiteraard schaatsen ze niet over het water, maar zo lijkt het wel. Met vier lange poten bewegen ze zich in werkelijkheid schoksgewijs en al “roeiend” voort over het water. Ze hebben daarnaast nog twee kleine tangachtige pootjes waarmee ze prooien kunnen pakken, die in het water zijn gevallen. Deze pootjes zitten vlakbij de kop. De schaatsenrijders hebben aldus wel degelijk zes poten, waardoor ze met recht tot de insecten behoren en wel in de categorie wantsen.  
Een sidestep naar een tweetal dagvlinders is snel gemaakt. Een echte aprilsoort is het Oranjetipje (Anthocharis cardamines), waarvan de mannetjes gemakkelijk te herkennen zijn aan de grote oranje vlek op de voorvleugels. Bij deze zijaanzichtfoto ontbreekt de oranje vleugeltekening, zodat we te doen hebben met een vrouwtje. De vrouwtjes hebben namelik witte vleugels met een donkergrijze rand. De mannetjes verschijnen één tot twee weken eerder dan de vrouwtjes en houden er vaste vliegroutes op na. Als nectarbron en waardplant gebruikt deze voorjaarsvlinder met name pinksterbloem (zoals op de foto), maar ook look zonder look. Je treft oranjetipjes dan ook vooral aan in vochtige graslanden, maar ook op half beschaduwde plaatsen. Beide geslachten hebben olijfgroene vlekken aan de zij-  of zo u wilt - onderkant van de vleugels. Het oranjetipje kent slechts één generatie.
Foto
Oranjetipje ~ vrouw zijaanzicht ~ 10-04-2025 omgeving Reutum foto Leo Wijering
Foto
Landkaartje ~ 1e generatie ~ 28-04-2025 omg Omleidingkanaal foto Leo Wijering
Dan is deze maand ook nog het zogeheten Landkaartje (Araschnia levana) op de gevoelige plaat vastgelegd. Deze dagvlinder dankt zijn naam aan de landkaarttekening, die te zien is bij gesloten vleugels. De soort heeft iets met witte bloemen en vliegt in 2 zeer verschillende generaties. Op de foto ziet u de voorjaarsgeneratie. De zomergeneratie ziet er heel anders uit. Je kunt je nauwelijks voorstellen dat het dezelfde vlindersoort betreft. Landkaartjes zoeken vooral 's morgens en laat in de middag naar nectar. Het is naast bijvoorbeeld de citroenvlinder en de dagpauwoog ook een overwinteraar (als vlinder). Daarom kunnen ze al vroeg verschijnen. De eitjes worden gelegd in staafjes van 10 tot 20 eitjes aan de onderkant van brandnetelbladeren. Het is nogmaals een herinnering voor de importantie van deze door velen van ons verguisde plantensoort.  
De laatste foto van deze natuurkalender hebben we bewaard voor de Driedoornige Stekelbaars (Gasterosteus aculeatus). De mannetjes zijn nu prachtig op kleur, zoals te zien op bijgaande foto. De stekelbaarsjes zijn momenteel dan ook in paaistemming. Deze kleine visjes stellen geen al te hoge eisen aan de waterkwaliteit. Het water moet echter wel helder zijn. Het zijn voornamelijk zichtjagers. De grootste bedreiging voor alle slootbeestjes (inclusief de stekelbaarsjes), is de droogte. Sommige kleine(re) watergangen komen steeds vaker geheel droog te liggen. Het is niet moeilijk te begrijpen dat dat voor diertjes, die in het water leven, in vele opzichten funest kan zijn. 
Afbeelding
Driedoornige stekelbaars ~ man ~ 27-04-2025 foto Hennie Gunnink
Samenstelling: Wim Wijering        E-mail: [email protected]           Tel. 06.46202123 
​
De foto’s zijn dit keer van: Leo, Fons en Wim Wijering, Jaimey Wilbers, Gerard Benerink, Marcel Grunder, Hennie Gunnink en Johan Drop. 
Er zijn deze maand nog heel veel meer natuurfoto’s gemaakt; ook in Spanje. Klik daarvoor op “Foto's april 2025” of surf eenvoudigweg naar de rubriek: “Recente foto's”.
Copyright © 2014 Natuur en Vogelwerkgroep "De Grutto" | Sitemap | Colofon | ​Contact​